AKP’nin Ay hedefi tutmadı
Mustafa BİLDİRCİN
İktidarın bol keseden verdiği ancak gerçekleştiremediği vaatlere bir yenisi daha eklendi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Cumhuriyetin 100’üncü yılında milli roketimizle Ay'a sert iniş gerçekleştireceğiz” sözlerine karşın projenin gerçekleşme oranı yüzde 40’ta kalırken tamamlanma yılı 2026 olarak güncellendi.
Türkiye Uzay Ajansı (TUA) 13 Aralık 2018 tarihinde, “Bir rüya gerçek oluyor” denilerek AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla kuruldu. Kuruluşundan 2021 yılına kadar hiçbir faaliyette bulunmayan TUA’ya Şubat 2021’de, “Önemli görevler” verildi. Erdoğan, 9 Şubat 2021 tarihinde düzenlenen Milli Uzay Programı’nda yaptığı konuşmada, “Türkiye’nin uzay yolculuğundaki 10 hedefini” paylaştı. TUA’ya verilen görevler arasında, “2023 yılında Ay’a sert iniş” de yer aldı.
TUA’nın 2024 Yılı Bütçe Teklifi ise Ay’a sert iniş takviminin planlanandan tarihten üç yıl sonraya sarktığını ortaya koydu. Bütçe teklifinde yer verilen hedeflerin gerçekleşme oranları, Ay’a yönelik hedeflerin çok uzağında kalındığını bir kez daha gözler önüne serdi.
TUA’YA KAŞIKLA BÜTÇE
2023 yılında 1 milyar 618 milyon TL bütçesi olan kurumun 2024 yılı bütçesinde yalnızca 84 milyon TL’lik artırım yapıldı. İddialı görevler verilen TUA’ya 2024 yılı için 1 milyar 702 milyon 764 bin TL bütçe öngörüldü.
HEDEFLER ÇOK UZAKTA
Bütçe teklifinde, TUA’nın hedeflerinin gerçekleşme oranları da paylaşıldı. Buna göre, 2023 yılı içinde gerçekleşmesi planlanan Ay’a sert iniş hedefinde ilerleme oranı yüzde 40’ta kaldı.
TUA, Ay’a sert iniş hedefinin ilerleme oranının 2024 yılının sonunda ancak yüzde 50’ye ulaşacağını bildirdi. Hedefin 2025 ve 2026 yıllarındaki ilerleme oranları ise sırasıyla yüzde 60 ve yüzde 100 olarak kaydedildi. Ay’a sert iniş hedefi hedeflenen sürede gerçekleştirilemezken Ay’a yumuşak iniş hedefinin de gerçekleşme ihtimalinin çok uzak olduğu öğrenildi. Buna göre, 2022 yılında yüzde 2 olan Ay’a yumuşak iniş hedefinin gerçekleşme oranı 2023’te yüzde 5, 2024’te yüzde 3, 2025’te ise yüzde 5 olarak tahmin edildi.
TUA bünyesinde, “Uzay havasındaki değişimlerin etkilerini izlemek ve modellemek” amacıyla kurulacak Uzay Havası Uygulama Merkezi'nin tamamlanma oranı da yalnızca yüzde 5 oldu. Projenin ancak 2025 yılında tamamlanabileceği belirtildi.
