Devletin malları sermayeye şeker
Özelleştirme kapsamında Kütahya Şeker Fabrikası’nı 23,8 milyon TL’ye devletten satın alan Kiler/Torunlar ortaklığı, fabrikadan geçen yılın tamamı ve bu yılın ilk yarısında 609 milyon 77 bin TL kâr etti.
Mustafa BİLDİRCİN
Kütahya Şeker Fabrikası’nı 23,8 milyon TL’ye satın alan Kiler/Torunlar ortaklığının fabrikadan elde ettiği fahiş kâr açığa çıktı. AKP’ye yakınlığıyla bilinen şirketlerin, 609 milyon 77 bin 194 TL kâr ettiği belirlendi.
Kütahya Şeker Fabrikası, 2004’te 23 milyon 800 bin TL karşılığında ve özelleştirme kapsamında Kiler/Torunlar ortaklığına satıldı. Fabrikanın lojmanların bulunduğu 113 dönüm arazisinin tapusu da tapu müdürünün bir kalem oynatması ile el değiştirerek, özelleştirmeye dahil edildi. Fabrikanın satışıyla “Peşkeş çekildi” tartışmaları yaşandı. AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın imam hatipten arkadaşı Aziz Torun'un sahibi olduğu Torunlar ile eski AKP Milletvekili Vahit Kiler’e devredilen Kütahya Şeker Fabrikası’nın özelleştirilmesi süreci davalık oldu. Özelleştirmenin ardından fabrika lojmanlarının bulunduğu 113 dönüm arazinin de özelleştirmeye dahil edilmesi yargıya taşındı. İdare Mahkemesi, 2021’de aldığı karar ile Kiler ve Torunlar'a verilen arazinin Türk Şeker'e iadesine karar verdi.
ASTRONOMİK KÂR
Kütahya Şeker Fabrikası’nı, 23 milyon 800 bin TL’ye satın alan şirketlerin fabrikadan elde ettiği kâr ise “peşkeş” iddialarının haklılığını gözler önüne serdi. BirGün’ün ulaştığı Kütahya Şeker Fabrikası A.Ş.’nin mali verilere göre, 2022’de fabrika 465 milyon 414 bin 620 TL’lik net dönem kârına imza attı. Şirketin bu yılın Ocak-Haziran dönemindeki net kârı ise kayıtlara, 143 milyon 662 bin 574 TL olarak geçti. Böylelikle, Kütahya Şeker Fabrikaları A.Ş.’nin 2022 ile Ocak 2023 dönemini kapsayan bir buçuk yıllık kârı, 609 milyon 77 bin 194 TL’ye ulaştı.
İstanbul Mecidiyeköy'de 10 işçiye mezar olan rezidansın sahibi olan Torunlar grubunun yükselişi AKP döneminde başlamıştı. Erdoğan ile arkadaşlığı imam hatip yıllarına uzanan Aziz Torun'un şirketinin adı birçok özelleştirmede, kentsel yağma projelerinde ve kritik ihalelerde anılıyor. Eski AKP Milletvekili Vahit Kiler’in sahibi olduğu Kiler Holding de AKP ile palazlanan şirketler arasında. Çok sayıda kamu arazisini, “ucuza kapattığı” belirtilen Kiler Holding, Emlak Konut’a ait İstanbul’daki arazilerine inşa ettireceği konutlardan da milyarlarca liralık kâr elde edecek.
İKTİDAR FABRİKALARI DA SATTI
AKP döneminde satılan bazı şeker fabrikaları ve satış bedelleri şöyle:
- Bor Şeker Fabrikası: 2011’de satış değeri yaklaşık 500 milyon TL olan fabrika, 336 milyon TL’ye Doğuş Yiyecek İçecek Şirketi’ne satıldı.
- Kırşehir Şeker Fabrikası: 2011’de 571 milyon TL satış fiyatı belirlenen fabrika, 2018’de yalnızca 330 milyon TL bedelle Tutgu Gıda’ya verildi.
- Yozgat Şeker Fabrikası: 2011’de 486 milyon TL’ye satışa çıkarıldı. 2018’de ise bedeli 275 milyon TL ile yine Doğuş Yiyecek İçecek Şirketi’ne satıldı.
- Turhal Şeker Fabrikası: 2011’de 853 milyon TL fiyat belirlenen fabrika, 2018 yılına gelindiğinde 569 milyon TL karşılığında Kayseri Şeker A.Ş’ye satıldı.
- Ilgın Şeker Fabrikası: 2011 yılında 886 milyon TL’ye satışa sunuldu. 2018’de 637 milyon TL’ye Alteks Tekstil’e satıldı.
- Alpullu Şeker Fabrikası: Satış fiyatı 2011’de 205 milyon TL olarak belirlendi. Fabrika, 2018’de 150 milyon TL’ye Binbirgıda Tarım Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye satıldı.
TÜRKŞEKER RESMEN BATAKTA
Özelleştirme Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’yi (Türkşeker) batağa sapladı. 2018’de 13,2 milyon TL zararı bulunan şirketin geçen yıl itibarıyla zararı 1 milyar 62 milyon TL’ye fırladı. Şirketin içinde bulunduğu ekonomik darboğazın bu yıl da sürdüğü bildirildi.
