Emekliye gelince bütçe yetersiz!
AKP iktidarı, zam isteyen emeklileri 'bütçe yetersiz' gerekçesiyle oyalıyor. Sayıştay’a göre SGK bütçesinin 9,9 milyar TL fazla verdiğini hatırlatan hekimlere göre "Yeterli kaynak var. Sorun kaynak değil, siyasi tercih."
Ekonomi Servisi
Hekimler Ergün Demir ve Güray Kılıç, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) denetim raporlarından yola çıkarak yaptıkları çalışmada, emekli, dul ve yetimlerin zam taleplerinin "bütçe yetersiz" denilerek görmezden gelinmesinin gerekçesini çürüttü. Sayıştay’ın denetim raporuna göre SGK bütçesinin 9,9 milyar TL fazla verdiğini hatırlatan hekimler, “Emeklilere maaş ve ikramiye artışı için SGK bütçesinde yeterli kaynak var” görüşünü dile getirdi.
Hekimler Demir ve Kılıç, milyonlarca emeklilerin taleplerini ve SGK'nın bütçesini masaya yatıran bir çalışmaya imza attı. 15 milyon 207 bin 787 emeklinin asgari ücretin çok altında aylık ve gelirle yaşamını sürdürmek zorunda kaldıklarına dikkat çeken hekimler, düşük gelir nedeniyle emeklilerin neredeyse yarısının ya çalıştığını ya da iş aradığına vurgu yaptı. İktidarın emeklilerin maaş ve ikramiye artışı taleplerini SGK’nın bütçe yetersizliği, mali disiplinin korunması gerekçesiyle oyaladığını belirten hekimler, SGK'nın 2022 faliyet raporu ve Sayıştay'ın kurumla ilgili yaptığı denetim raporlarını mercek altına aldı.
SGK NEYİ GİZLİYOR?
SGK’nın 2022 faaliyet raporunda kurumun 39,7 milyon TL açık verdiği belirtilirken, Sayıştay raporunda kurumun gelirinin 9,9 milyar TL fazla verdiğini tablolarla ortaya koyan hekimler, iki rapor arasındaki çelişkiye dikkat çekerek şu görüşleri dile getirdi: “Bu durum Türkiye’nin en yüksek bütçeli kurumunu mali rapor ve tablolarının doğru ve güvenilir olmadığını gösterir ki daha önceki yıllarda bu durum Sayıştay raporlarında yer almıştır. Kurumun faaliyet raporundaki 2022 yılı gelir-gider tablosu ile Sayıştay’ın 2022 yılı denetim raporundaki gelir-gider tablosunun neden birbirinden çok farklı olduğunu, mali rapor ve tablolarının hangisinin doğru olduğu konusunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı ile Kurum Başkanını gerçekleri açıklamaya davet ediyoruz. Ayrıca tüm yıllar SGK faaliyet raporlarında yayımlanan bütçe gelirlerinin ve bütçe giderlerinin ekonomik sınıflandırma verileri, 2020 yılı ve sonraki yıllar da faaliyet raporlarında yayımlanmamıştır. Böylece Kurumun gelirlerinin miktar olarak nerelerden geldiği, harcamaların nerelere ve ne miktarda yapıldığı bilinmemekte ve gizlenmektedir.”
YETERLİ KAYNAK MEVCUT
Çalışmalarında “Kurumun Sayıştaya verdiği mali tablolarda gelirleri emekli aylıklarını ve sağlık giderlerini karşıladığı ve 9.9 milyar TL fazla verdiği görülmektedir" tespitine yer veren hekimler, şu ifadeleri kullandı: “Bütçedeki kaynakların nasıl kullanılacağı bir siyasi tercihtir. İşverenlere bugün 18 farklı prim, teşvik, destek ve indirim uygulanmaktadır. 2022 yılında ödenen toplam teşvik tutarı yaklaşık 109 milyar TL’dir. İşverenlere geldiğinde kaynak sormayanlar, emekliye, hak sahibi dul ve yetimlere gelince kaynak sormaktadırlar. Yaşamlarının büyük kısmında çalışan, emek harcayan insanların yaşlılıklarında insanca bir emeklilik yaşamaları haklarıdır. Ancak ülkemizde hem emekli olmak hem de emeklilerin insanca bir yaşam sürmesi giderek zorlaşmaktadır. Bu zorluğu gidermenin bir yolu da emekli aylıkları ile ikramiyelerinin artırılmasıdır. Sayıştay denetim raporu emeklilerin durumunun düzeltilmesi için yeterli kaynağın mevcut olduğunu göstermektedir.”
İNSANCA YAŞAM İSTİYORUZ
DİSK’in çağrısıyla 24 Eylül Pazar günü İstanbul Kartal Meydanı’nda düzenlenen ‘Emekliler Buluşması’nın sonuç bildirgesi açıklandı. Bildirgede, "Emeklilerin insanca bir yaşam sürmeleri giderek zorlaşıyor, düşük emekli aylıkları sebebiyle emekliler ya iş arıyor ya da çalışıyor. Türkiye’de prim ve yaş koşulu sebebiyle emekli olamayan milyonların haklı mücadelesi sürerken milyonlarca emekli ise asgari ücretin altında aylık ve gelir ile yaşamını sürdürmek zorunda" görüşüne yer verildi. Emeklilikte insanca bir yaşamın hak olduğu vurgulanan bildirgede emekliler için atılması gereken adımlar şöyle sıralandı: "En düşük emekli aylığı, en az asgari ücrete yükseltilmelidir. Emeklilik yaşı konusunda adalet ve denge sağlanmalıdır. Yılda iki kez verilen emekli bayram ikramiyeleri en az asgari ücret kadar olmak üzere artırılmalıdır. Aylıkları belirlenirken emekliler söz ve karar sahibi olmalıdır. Hükümet emekli sendikalarını kapatma girişimlerinden vazgeçmelidir.
