Faiz giderleri artıyor, yatırımlar azalıyor

Aycan KARADAĞ

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmeleri tamamlandı. Görüşmeler sonrası Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) içindeki yatırım payının azaldığı görüldü. GSYİH içinde devlet genel bütçesi yatırımlarının payı 2013’te yüzde 4,2 iken 2023 yılında ise yüzde 3,1 olarak kayıtlara geçti. Diğerler yıllarda ise yatırım payının daha da azalması bekleniyor.

Öte yandan devletin iç ve dış borçları için ödediği faiz giderlerinin GSYİH içindeki payında ise artış görüldü. 2016 yılında yüzde 2, 2023 yılında 2,6’ya çıktı.  2024’te 3,1’e 2025’te 3,5, 2026’da 3,7 olması bekleniyor.

CHP Manisa Milletvekili TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, “Genel devlet harcamaları içesindeki yatırımlara baktığımız zaman 3 bin 546 tane proje olduğu görülüyor. Bu projelerin 778 tanesi ulaştırma ve haberleşme alanında. Toplam proje tutarı yani şu anda bu yürütülen 3 bin 546 tane projenin tutarı 4 trilyon 103 milyar lira ve bunun yarısı, 2 trilyon 60 milyar lirası ulaştırma ve haberleşme yatırımları. En önemli sorun bitmeyen projeler. Yıllardır bitirilmeyen yollar, köprüler, altyapı çalışmaları binalar ülkenin her yerinde iktidarı muhalefeti herkesin tepkisine neden oluyor. Herkesin ortak sorusu vardı projeler neden bitmiyor. Devletin resmi rakamlarında dikkat çeken bir konu vardı GSYİH içinde yatırımların payının azalması” diye konuştu.

FAİZ HARCAMALARI YATIRIMLARI ENGELLİYOR

Bakırlıoğlu, “Yaşadığımız deprem felaketi sonrası yapılacak yatırımları düşündüğümüzde yatırımların payı oldukça düşük kalıyor” dedi ve ekledi:  “Faiz harcamaları ile yatırımlara ayrılan pay arasındaki olumsuz bir ilişki var. Faiz harcamalarının yüksek olduğu yıllarda, yatırımlara ayrılan pay düşüyor. Genel devlet bütçesi yatırımlarının GSYİH içindeki payı yüksek olduğu yıllarda faiz harcamaları oranı düşmüş. Türkiye büyük bir deprem felaketi yaşadı. Binalar yıkıldı, yüzlerce okul yıkıldı, yüzlerce kamu binası yıkıldı, otoyollar hasar gördü.  Bu durumda yatırımların GSYİH içindeki payının artması gerekmez mi?  2024’te yatırımların payı yüzde 2,7 olacakmış ve sonraki yıllarda azalarak devam edecek.

YATIRIM İÇİN PARA BULAMAYACAĞIZ

Bakırlıoğlu, şunları ifade etti: “Faiz harcamaları yatırımları engelliyor. Gördüğümüz, kadarıyla faiz ödemeleri, yatırım harcamalarını kısıyor.  Faiz harcamaları artmasının bir nedeni de borçlanma gereği. Borçlanma gereği 2021 yılında yüzde 2,6, 2022 yılında yüzde 0,8 iken, 2023 yılında yüzde 6,5, 2024 yılında ise yüzde 6 olması öngörülüyor. Böyle giderse faiz harcamaları yüzünden, yatırımlar için para bulamayacağız.”