Okurun gözü üzerimizde!

“Dilin Kemiği” köşesi, basındaki yazım yanlışlarına ayna tutmak için yola çıkmıştı. Başta BirGün olmak üzere çeşitli gazete ve dergilerdeki Türkçe yanlışları uzun süre bu köşenin ana konusu oldu. Zamanla genişlettik çerçeveyi. Kavramsal konular ve dilbilgisi sorunları da girdi izleğimize. Zaman zaman dil üzerinden siyasal eleştiriler de yaptık. Derken, okurların katkısı artmaya başladı. Onların önerileri ve yönlendirmesiyle yeni ufuklara açıldık. Türkçeyle ilgili her şey, köşemizin kapsama alanında artık…

Bir süredir Türkiye’den uzaktayım. O yüzden basılı gazeteleri göremiyorum. Sayısal yayınlara bakarak dil eleştirisi yapmayı ise pek yeğlemiyorum. Çünkü sanal ortam toz duman içinde! Türkçeden yana hiçbir ölçü, hiçbir kural geçerli değil orada.

Uzaklarda olsam da okurlar sürekli anımsatıyor bana basılı ve sanal yayınlardaki yanlışları. En çok da BirGün’deki yazım, anlatım, sözcük yanlışları üzerinde duruyorlar. Her biri “Hakkı Devrim” kesilmiş sanki! Didik didik ediyorlar her yazıyı, her haberi.

Evet, okurların gözü üzerimizde! Hepimiz daha çok özen göstermeliyiz yazdıklarımıza. Bu hafta birkaç okur eleştirisine yer veriyorum.

★★★

“PAZAR EKİ”NDEKİ YAZIM YANLIŞLARI

“Sayın Aşut merhaba,

Engin sabrınıza sığınarak yine birkaç yanlışlığa değinmek istiyorum.

1. BirGün gazetesinin 3 Ocak 2021 tarihli Pazar ekinde Sayın Güray Öz’ün kaleme aldığı yazının başlığı “Yeni soganımız kahrolsun AİHM!” şeklindeydi. Sanırım “Yeni s(l)oganımız kahrolsun AİHM!” olacaktı.

2. Aynı ekin 13. sayfasında “Almanya Şansölyesi” Angela Merkel’in soyadı “Markel” diye yazılmış.

3. Aynı yazıda Susan Sontag’ın kitabının adı bir yerde “Metafor olarak Hastalık”, bir yerde ise “Metafor (O)larak Hastalık” şeklinde geçiyor.

4. Aynı ekte Sayın Haydar Ergülen, Nâzım Hikmet’in adını “Nazım” şeklinde şapkasız yazmış.

5. a) BirGün’ün 3 Ocak 2021 tarihli sayısında Doç. Dr. Ümit Kartoğlu’nun yazısında e-posta sözcüğü bitişik olarak “eposta” şeklinde yazılmış.

b) Aynı yazıda Covid-19 nedeniyle can kaybından bahsedilirken “1.828.900” sayısındaki rakamlar arasına nokta işareti yerine virgül konmuş: 1,828,900. Oysa virgül, kesirli sayılar için kullanılır.

c) Aynı yazıda Dr. Wenliang adı diğer bir yerde “Wengliang” şeklinde yazılmış.

6. Aynı sayıda “İşi yokuşa sürmeyin, topu taca atmayın!” başlıklı yazıda 5510 Sayılı Kanun’dan sonra gelen madde adı, “14. Madde” diye büyük yazılmış. “M” harfi küçük yazılmalıydı.

Sonsuz saygı ve iyi dileklerimi iletiyorum.” (Ali DURMAZ/Ankara)

★★★

BAĞLAÇ YAZIMINDA KARMAŞA

“Merhaba Attila Bey,

Gazetemizde ısrarla ‘kayyum’ yazılmasına artık alıştık. Ama aşağıdaki ekran görüntüsünde yer alan hata inanılmaz. Hem de haber başlığında:

// ‘Sözde cumhurbaşkanı’ polemiğine MSB’de katıldı //

Yakında bağlaçların nasıl yazılacağını bilen kalmayacak sanırım. Çok üzücü.” (Av. Nuray TÜLEK / İzmir)

★★★

“TACİZE MARUZ BIRAKMAK”

“Sayın Aşut, görünen o ki BirGün yazı işleri kendi yazarlarını bile okumuyor. Gazetedeki yazım yanlışları belirgin biçimde arttı ve eleştirileri de dikkate almıyorlar. Bugün (18 Ocak 2021) gördüğüm bir haber başlığı: “Beş kadını elle tacize maruz bırakan erkek gözaltına alındı”. Nasıl başlık atılmaz konulu bir gazetecilik dersi için örnek olabilir. Bu başlık, “Beş kadını elle taciz eden kişi gözaltına alındı” olsaydı daha doğru olmaz mıydı?

https://www.birgun.net/haber/5-kadini-elle-tacize-maruz-birakan-erkek-gozaltina-alindi-330831

Bu arada anımsatmak isterim. Daha önce uyarmıştınız ama BirGün gazetesinin internet sitesine girerken hâlâ ‘giriş yap’ yazıyor. Uyarıların dikkate alınmaması üzücü Çalışmalarınızda başarılar diler, saygılar sunarım.” (Mahmut ÖZCAN / Eskişehir)