Ölümcül siyanüre karşı İliç alarmda

Sibel BAHÇETEPE

Çöpler Altın Madeni sahasında istiflenen tonlarca toprağın çökmesi sonucu halk sağlığı uzmanlarından uyarı geldi. Göçüğün meydana geldiği bölgedeki siyanür miktarının henüz bilinmediğini, bu nedenle acil risk değerlendirilmesi yapılarak koruma önlemleri alması gerektiğini belirten hekimler "Siyanürün sağlık etkileri, maruz kalınan siyanür formuna bağlı olarak değişkenlik gösterir. Kısa bir süre içinde yüksek dozda siyanür beyne ve kalbe zarar verdiğinden koma ve ölüme neden olabilir." dedi.

ÖZEL MASKE TAKILMALI

Halk Sağlığı Uzmanı Doç. Dr. Cavit Işık Yavuz, siyanürün tehlikeli olabilen bir kimyasal madde olduğuna dikkat çekerek "Yayılan yığını maden atığı diye düşünmek gerekir. Bu atıkların içerisinde de hem işlem sonrası kalan siyanür bulunabilir, hem de çok farklı ağır metaller bulunabilir. Bu maddelerde özellikle yakın alana bulunanları etkileyebilir" diye konuştu. Yavuz, özetle şunları söyledi: "Siyanür miktarı yüksek bir atıksa bunlar sulara da karışacaktır. Atıklarda bile bir tehlike söz konusu olabilir. Bu maden atığı olduğu için heyelan olmasaydı da bile belli riskler taşıyor. Yapılan ölçümlerde havada siyanür miktarı belli bir limitin üzerindeyse o bölgede çalışanlar, oturanlar mutlaka özel maskeler takmalı. Gerekli görülürse orada yaşayanlar bir süreliğine o bölgeden tahliye edilmeli. Yüksek dozlarda siyanüre maruz kalmak tehlikeli. Özellikle kalp açısından olumsuz etkileri var. Tiroid bezini de olumsuz etkiler. Özellikle yakın mesafede maruz kalanlar da solunum yolu problemleri, bulantı, gibi sıkıntılar olur. Doz artıkça nöbetler gibi daha ciddi problemlere yol açabiliyor. Daha çok ani ve yüksek dozda maruz kalmak ölümcüldür."

11 ÇEVRE FELAKETİ

Mersin Tabip Odası Başkanı ve Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Nasır Nesanır ise soluma, su ve gıdanın tüketilmesi yoluyla vücuda alınan siyanür ve diğer ağır metaller nedeniyle tüm canlılarda akut ve kronik zehirlenme, kansızlık, kalp yetmezliği, kanser (cilt, prostat, karaciğer, mesane, böbrek, akciğer ve solunum yolları vb.), böbrek yetmezliği, akıl hastalıkları ve anormal doğumlar görülebileceğini söyledi.

Siyanürlü altın madeninin çevre, su, hava, ağır metal kirliliği sonucu kanserler gibi çok ciddi sağlık sorunlarına yol açacağını anımsatan Nesanır, dünyada 1971-2015 yılları arasında siyanür liçi yöntemi ile çalışan altın madenlerinin neden olduğu 11 büyük çevre felaketi yaşandığını anımsattı.

Nesanır, özetle şu değerlendirmeyi yaptı:

"Bugün İliç'te bulunan altın madeninde yaşananlar ülkemiz için bir ilk değildir. Üst üste gelen olaylar kapitalist sistemin doğayı daha yüksek kâr için sömürüsünün ve canlı yaşamını hiçe saymasının sonucudur. Ülkemizi yönetenleri; tüm canlıların yaşamına ve ekosistemlere saygılı olmaya, ülkemizde siyanür liçi yöntemi ile madenciliği yasaklamaya davet ediyoruz."