Tarladan sofraya kat kat pahalılık
Girdi maliyetlerinin artmasıyla birlikte tarla-sofra arasındaki uçurum büyüyor. Üretici-market fiyat kıyasına göre, eylül ayında limon 4,4, kuru soğan 3,3, elma 3,2, kırmızı mercimek 3 kat fazla fiyata tüketiciye ulaşıyor.
Ekonomi Servisi
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, eylülde üretici ve market arasındaki en fazla fiyat farkının yüzde 338,3 ile limonda görüldüğünü belirtti. Bayraktar, girdi maliyetlerinin her geçen gün artığına dikkat çekerek, mazot ve gübre desteklerinin artırılmasını istedi.
Sebze ve meyveler hasattan sonra tüketiciye ulaşana kadar uzun bir yolculuk yapıyor. Bu yolculuk sırasında ürünleri pazara ve marketlere ulaştıran aracılarda kârları ekleniyor. Fiyatı dövize bağlı olarak artan ve gübre, tarım ilacı, elektrik, akaryakıt, paketleme gibi kalemlerden oluşan bu maliyetler, çiftçinin kârının düşmesine sebep oluyor, üretici ve çarşı arasındaki fiyat farkını da katlıyor.
REKOR LİMONDA
TZOB Genel Başkanı Bayraktar yaptığı yazılı açıklamada, eylül ayı üretici ile market arasındaki fiyat değişimlerini, değişimlerin nedenlerini değerlendirdi. Üretici ve market arasındaki en fazla fiyat farkının yüzde 338,3 ile limonda görüldüğünü bildiren Bayraktar, limondaki fiyat farkını yüzde 232 ile kuru soğan, yüzde 216,1 ile elma, yüzde 197,3 ile kırmızı mercimek, yüzde 192 ile maydanoz ve yüzde 188,3 ile havucun izlediğini kaydetti.
Limonun 4,4, kuru soğanın 3,3, elmanın 3,2, kırmızı mercimeğin 3, maydanozun ve havucun 2,9 kat fazla fiyata satıldığına işaret eden Bayraktar, söz konusu ayda markette 37 ürünün 29’unda fiyatın arttığını, 7’sinde ise fiyatın düştüğünü, bir üründe ise fiyat değişimi yaşanmadığını aktardı. Markette fiyatı en fazla artan ürünün yüzde 45,9 ile fındık olduğunun altını çizen Bayraktar, fındıktaki fiyat artışını yüzde 26,8 ile kuru kayısının, yüzde 25,6 ile şeftalinin, yüzde 25 ile kırmızı mercimeğin, yüzde 22,3 ile yumurtanın takip ettiğini belirtti.
Üretici fiyat değişiminin nedenlerinini sorgulayan Bayraktar, “Mazot fiyatı son bir ayda yüzde 5,9, son bir yıla göre ise yüzde 75,5 oranında arttı. Geçen yılın Eylül ayına göre ise son bir yılda, kalsiyum amonyum nitrat gübresi yüzde 10,7, kompoze gübresi yüzde 10,4, DAP gübresi yüzde 10,3, amonyum sülfat gübresi yüzde 1,6, üre gübresi yüzde 1,5 oranında arttı" ifadelerini kullandı.
Mazot ve gübre desteklerinin artırılmasını gerektiğini belirten Bayraktar, "Gübre desteklerinin artırılması gübre kullanımını yükseltecek, verim ve kalitede artış sağlanacaktır. Verim ve kalitede artış sağlayamadığımız sürece özellikle hububatta ithalatçı bir ülke olmaktan kurtulamayacağımız açıktır” uyarısında bulundu.
