TÜİK’in enflasyon rakamları büyük tepki çekti. DİSK-AR “Gerçekleri yansıtmıyor. Dar gelirlinin gıda enflasyonu yüzde 105,5” tespiti yaptı. TÜED Başkanı “TÜİK’in şirazesi kaydı. Bu rakamlarla aylıklar belirlenemez” dedi.

TÜİK çarşıya pazara uğramadı

Ekonomi Servisi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG), kasım ayına ilişkin enflasyon hesaplarını açıkladı. TÜİK'e göre, bu yılın kasım ayında enflasyon 3,28 artarken yıllık bazda yüzde 61,98 oldu. ENAG'ın verilerine göre ise aylık yüzde 5,58; yıllık yüzde 129,27 olarak gerçekleşti.

TÜİK'e göre enflasyon on iki aylık ortalamalara göre yüzde 53,40 olarak gerçekleşti. Böylece ekimde yüzde 61,36 olan yıllık tüketici enflasyonu kasımda ivmelenerek önceki aya göre hızlanmış oldu. Gıda enflasyonu aylık bazda yüzde 2,78, yıllık bazda yüzde 67,16 oldu.

ZAM ŞAMPİYONU TEREYAĞI

Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 37,54 ile konut oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 92,86 ile lokanta ve oteller oldu. Buna karşılık, bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 11,17 ile konut oldu. Konutu yüzde 9,16 ile alkollü içecekler ve tütün; yüzde 3,43 ile haberleşme izledi. Kasım ayında zam şampiyonu tereyağı oldu. Bu ürünün fiyatları geçen aya göre yüzde 13,63 arttı. Tereyağını yüzde 11,94 artışla 'Konserve edilmiş veya işlenmiş sebze ve sebze içerikli ürünler' ve yüzde 10,3 artışla sigaralar izledi.

5 AYLIK FARK YÜZDE 33,66

Enflasyon oranlarının belli olmasıyla memur ve emeklilerin alacağı enflasyon farkında 5 aylık oran da kesinleşti. 5 aylık enflasyon rakamı yüzde 33,66 olarak kayıtlara geçti. Bu yılın toplu sözleşmesinde memur ve emeklilere verilen zam oranı, yüzde 10+6 olarak belirlenmişti. Böylece, memur ve emekli maaşlarına yapılacak zam oranı şimdiden en az yüzde 44,89 olacağı kesinleşti. SSK ve Bağ-Kur emeklilerine ise şimdiden yüzde 33,65’lik zam imkanı doğdu. Yılın son ayına ilişkin verilerin açıklanmasıyla zam oranı netleşecek.

CESARET VERİCİ

Enflasyon rakamlarını X hesabından değerlendiren Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Çekirdek enflasyondaki düşüş cesaret verici. Eylül yüzde 5,28, ekim yüzde 3,72, kasım yüzde 1,96. Yıllıklandırılmış çekirdek enflasyon hedeflerimizle uyumlu. Enflasyonla mücadele süreç işi; programımızı kararlılıkla uyguluyoruz, başaracağız" ifadelerini kullandı.

Şimşek'in övdüğü TÜİK rakamlarına emek örgütleri sert tepki gösterdi. TÜİK'in enflasyon sepetindeki madde fiyat listesini açıklamadığını hatırlatan DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR), resmi enflasyonun emekçilerin günlük yaşamda hissettiği oranları yansıtmadığını belirtti. DİSK-AR'ın yaptığı hesaplamaya göre emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 82,5 oldu. Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 76,6 olurken, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu yüzde 87,8 ve en yoksul yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 105,5 olarak gerçekleşti.

Yüksek gelir gruplarının daha düşük enflasyon hissettiği görülüyor. Dördüncü (yüksek) yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 64,2 olurken en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 48,9. Böylece en yoksul gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 105,5 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 48,9 oranında kaldı. Bu durum enflasyonun gelir gruplarına, farklı toplumsal kesim ve sınıflara göre önemli ölçüde farklı hissedildiğini ortaya koyuyor.

ÜLKENİN ŞİRAZESİ KAYDI

Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) Genel Başkanı Kazım Ergün, gerçek enflasyonun açıklanan rakamların kat be kat üzerinde olduğunu belirterek “TÜİK, ülkenin gerçeklerinden koptu, şirazesi kaydı. TÜİK’in enflasyon hesapları, akıllara ziyan. Gerçeklerden ve bilimsellikten uzak yapılan hesaplamaların asgari ücretin tespit dönemlerine ve emekli zamlarının belli olacağı dönemlere denk gelmesi ise bir tesadüf olamaz. TÜİK'in rakamları emekli aylıklarının belirlenmesinde kriter alınamaz” dedi.

EMEKLİNİN BELİ KIRILDI

"Yılsonu yaklaştığında, yani asgari ücretlinin, memurun zammı yaklaştığından enflasyon düşük çıkıyor" diyen CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, “TÜİK kendini aşmaya devam ediyor, yine bizi şaşırtmadı. Yılsonu geldiği zaman enflasyon otomatik düşüyor. Hükümet ‘Enflasyonun belini kıracağız’ dedi ama bu açıklanan enflasyonla asgari ücretlinin, emeklinin, memurun belini kırmış oldu. Asgari ücretli, memur yokluğu yaşamaya devam edecek" ifadelerini kullandı.

∗∗∗

DİSK-AR’IN GIDA HESABI

DİSK-AR’ın raporunda emekliler ve dar gelirlilerin gıda enflasyonun yüzde 82,5 ile yüzde 105,5 arasında olduğuna dikkat çekildi.

1- Gıda enflasyonu ortalama

2- Emeklilerde gıda enflasyonu

3- Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu

4- Düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu

5- En yoksul yüzde 20’lik gelir grubun gıda enflasyonu

6- Dördüncü yüksek yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu

7- En yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu

KASIMDA ENFLASYON RAKAMLARI (%)