Yenisini alamayan ikinci ele koştu
Hayat pahalılığının artışı nedeniyle giyim, ayakkabı ve ev eşyasında fiyatlar birçok yurttaşın ulaşamayacağı noktaya geldi. Esnaf yurttaşların ikinci ele ya da tamirci ve terzilere yöneldiğini ifade etti.
Oğulcan AYDIN
İktidarın ekonomi politikalarının getirdiği yüksek enflasyon giyim ürünlerinden ayakkabıya mobilyadan elektrikli ev eşyasına her alana yansıdı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun Kasım 2023 verilerine göre giyim eşyasında yıllık enflasyon yüzde 51’i, deri ürünlerinde yüzde 52’yi aştı. Bu artış ilk olarak yurttaşları ikinci ele yöneltti. İnternetteki ikinci el alım satım uygulamalarına ilgi arttı. İkinci el ürünlerin satıldığı internet sitelerinden biri en çok ziyaret edilenler listesinde 32 sıra birden yükselerek 411’nci sıraya çıktı. Kasım ayında 1.8 milyon kişi ise uygulamayı ziyaret etti.
İkinci el dışında, ürünleri tamir ettirme oranı da arttı. Yeni alamayanlar terzi ve lostra salonlarının kapısını çaldı.
İstanbul Kasımpaşa’daki bir lostra salonunun sahibi Mehmet Ceylan artık kimsenin eski ayakkabısını atmadığını söyleyerek şu bilgileri verdi: Son bir yıldır tamir için gelenlerin sayısı arttı. Yeni ayakkabılar hem kalitesiz hem de minimum 1000 lira. Gelen bir müşterim ev halkının tamamının ayakkabılarını getirdi. 50-100 lira arasında bir ücretle ayakkabıyı tamir ettiriyor. Yenisini almaktan daha kolay. Bizim de en büyük sıkıntımız kullandığımız malzemelere gelen zam. Onlar arttıkça biz de tamir fiyatlarını yükseltiyoruz.
UCUZ AYAKKABI ARANIYOR
Kurtuluş’taki bir başka ayakkabı tamircisi, "Maliyetlerden ötürü yeni ayakkabı alamamak kullanılacak durumda olmayan ayakkabıyı kullanmak ayak sağlığını bozuyor." dedi.
Ayakkabıcı satıcısı Yakup Köse ise kaliteli deri ürünlerinin fiyatlarının yüksek olduğunu anımsatarak "Bu nedenle deri olmayan ucuz ayakkabıya yöneliyorlar. Satıcı olmama rağmen lostra salonuymuşum gibi tadilata gelenler oluyor." sözleriyle özetledi durumu.
Hüseyin Öztürk isimli terzi ise tadilat için gelen müşterilerinin bazen çekinerek geldiklerini aktarıyor. Öztürk şöyle konuştu: "Bana dedesinin elbisesini kendilerine uygun yapabilmem için gelen müşteriler var. Terzi ve ayakkabı tamircileri yoğun çalışıyor. Normalde 10’dan önce işe gitmezdim, artık sabah 7 gibi işe gelmeye başladım. Ancak tamirat ücreti için bile pazarlık yapan var. 7 bin 500 lira emekli maaşı alanlar ne yapsın, bir palto maaşın üçte biri."
Cihangir’de ikinci el ev eşyası satan Hüseyin Güney özellikle emekli ve öğrencilerin geldiğini söyleyerek "Öğrencilerden ücretsiz eşya isteyen de var. Bizimle pazarlık etme şansları da oluyor. Son 4 yıldır durum bu." dedi.