Heykel
Karbon monoksit kokusundan rahat uyunmaz, sabah da dinç kalkılmaz… Kadınlar, ipten beyaz çamaşır alamaz. Kömür karası… Bir yıl önce, hiç kimseyi tanımazken, şimdi acıda arkadaşız işte. Girişte; madenci heykeli…
• • •
Hüzünlü bir yol hikâyesine hazırlanırken… Amasya… Karadeniz’in orta bölümünde, elmasıyla müstesna yer… Kenarından nehir geçen şehir… Tam 462 yıl önce, Şehzade Mustafa’yı sancaktan koparıp babası tarafından Konya’da boğdurdular. Şimdi ışıl ışıl suların vurduğu heykeli… Arkada resim gibi Amasya evleri…
• • •
Soma… Oradaki heykel, 1991 yılında sendikal hakları için Zonguldak’tan yola çıkan 100 bin maden işçisinin temsili. Heykeltıraş Metin Yurdener’in eseri. Soma’dan Zonguldak’a madenci çilesi… Heykelin bir benzeri, Zonguldak’ta da var ki, geçenlerde kazmasını çaldılar!
• • •
Amasya’nın heykeli; ne Zonguldak ne de Soma’da olana benziyor. Şehzade Mustafa elinde“Ayfon 4” ile bir tuhaf gülümsüyor. Sanki kendisini boğduran babasına, son tahlilde sitemli bir gönderme yapıyor. Madenci heykelinin kazmasını çalan Mustafa’nın Ayfonu’na kim bilir ne yapar?
• • •
İnsan ilk önce fantastik bir kurgu sanıyor. Gazetecinin de işi zor memlekette. Gördüğün fotoğrafı ne yapacaksın, kime teyit ettireceksin? Amasya belediyesi ki; “doğal olarak” elmadan bir logosu var. Yanında bir telefon numarası… Birkaç aramadan sonra, öteki tarafta yetkili… Kısa cümlelerle il meclisine veriştiriyor: “Evet maalesef doğru. Yaptık kardeşim heykeli. İl meclisi kararıyla dikildi. ‘İyi reklam olur’ dendi. Birkaç kişi itiraz etti ama dinletemedi. Şebek ettiler koca şehzadeyi!” Bir soru daha… Derin sessizlik oluyor sonrası…“Amasya Belediyesi’nde haftada kaç gram bonzai tüketilir?” Cevapsız kalıyor…
• • •
Çok da kötü niyetli olmaya gerek yok aslında. Ayıptır “Magna Karta”sı biraz tarih bildiğimizi düşünürken, aslında her şeyden bihaber olduğumuz ortaya çıkıyor. Durum açık, tarih yeniden yazılıyor. 500 küsur yıl önce Ayfon’u bizim bulduğumuz anlaşılıyor!
• • •
Soma’da madenci heykeli, Amasya’da “Şehzade Selfi Mustafa…”
• • •
Aslında, Amasya’daki muhteşem heykeli yerinde incelemek isterdik ama… Yüzyıllar önce teknolojide çığır açıp, Ayfon’u icat eden ceddin evlatları, bu devirde “küçük bir ihmalle” madene yaşam odası koymayanları fark edemedikleri için, Soma’daki heykelin yanındayız işte!