"Kredi faizleri yüzde 60-70'e yükselebilir"
Kredi kartı ve kredilerde risk ağırlığının artırılmasıyla bankacılık kaynakları ihtiyaç ve taşıtta faizin yüzde 60-70 seviyesine yükselebileceğini söyledi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) hızla artması beklenen enflasyonu kontrol edebilmek gerekçesiyle yeni kararlar almaya devam ediyor.
Merkez Bankası’nın miktarsal sıkılaştırma adımları kapsamında kredi ve kredi kartlarında faiz üst sınırını yükseltmesinin ardından BDDK de kredi kartı ile konut hariç ihtiyaç kredileri hesaplamasındaki risk ağırlıklarını artırdı. Ayrıca BDDK yurtdışı seyahat, uçak ve konaklama harcamalarında taksit yapılmasını yasakladı.
ekonomim.com'dan Şebnem Turhan'ın haberine göre, uzmanlar şu anda yüzde 40-50 seviyelerine gelen ihtiyaç ve taşıt kredi faizlerinin risk ağırlığının artmasının ardından yüzde 60-70 seviyelerine çıkabileceğine işaret ederek ekonomi yönetiminin politika faizini çok artırmadan parasal sıkılaştırma adımlarını atmaya devam ettiğini vurguladı.
YÜKSEK RİSK AĞIRLIKLARI YENİ KREDİLERE
BDDK, önceki gün yayımladığı kararıyla sermaye yeterliliği standart oranları hesaplamasında dikkate alınan risk ağırlıklarını ihtiyaç kredileri, bireysel kredi kartları, taşıt kredileri ile taşıt teminatlı krediler ve tüketiciler ile yapılacak finansal kiralama işlemleri açısından artırılmasına karar verdi.
BDDK kararına göre bu işlemlerde standart yaklaşımın kullanılması durumunda risk ağırlıkları yüzde 150 olarak uygulanacak. Son olarak 2021 yılında risk ağırlıkları kredi kartlarında 1-6 ay vadede yüzde 100, 6 aydan uzun vadede yüzde 150, ihtiyaç kredilerinde 1-12 ay vadede yüzde 100, 12 aydan uzun vadelerde yüzde 150’ye yükseltilmişti. Taşıt kredilerinde ise risk ağırlığı yüzde 75 seviyesinde bulunuyordu.
BDDK'den yapılan yazılı açıklamada ayrıca, kredi kartlarında uygulanan taksitlendirme süreleri de havayolları, seyahat acenteleri ve konaklama ile ilgili yurt dışına ilişkin harcamalarda uygulanmamasına ve bu harcamalarda taksitlendirme yapılmamasına karar verildi. Alınan karar afet bölgesi olarak ilan edilen yerlerde 1 Ocak 2024'e kadar uygulanmayacak. Söz konusu yüksek risk ağırlıkları kararın alındığı tarihten sonra kullandırılan yeni krediler için uygulanacak.
KREDİ FAİZLERİ YÜKSELEBİLİR
Bankacılık sektörü kaynaklarının verdiği bilgiye göre risk ağırlıklarının artırılması kredi ve kredi kartı faizlerinin yükselmesini böylece de hem arzı hem de talebi sınırlandırmayı hedefliyor. Kaynakların verdiği bilgiye göre risk ağırlığı arttığında sermaye gereksinimi artıyor ve özkaynak maliyeti aracılığıyla da ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti yükseliyor. Bunun da kredi faizine yansıması bekleniyor.
Bankacılık kaynaklarının yaptığı hesaplamalara göre bu durum maliyeti neredeyse iki katına yakın artıracak. Merkez Bankası’nın son verilerine göre ortalamada ihtiyaç kredi faizleri yıllık yüzde 47,9, taşıt kredi faizleri ise yüzde 40,3 seviyesinde bulunuyor. Ancak bu oranlardan daha yüksek yıllık faizler de bulunuyor. Bankacılık kaynaklarının yaptığı hesaplamalara göre risk ağırlıklarının artırılmasının ardından ihtiyaç ve taşıt kredi faizlerinin yüzde 60-70 seviyelerine yükselmesi beklentisi ağır basıyor.
TALEP YÖNLÜ TEDBİRLER GÜNDEME GELEBİLİR
Kaynakların verdiği bilgiye göre bugüne kadar Merkez Bankası ve BDDK’dan alınan kararların tümü arz yönlü yani kredi veren yönlü tedbirler oldu. Bundan sonra gündeme talep yönlü tedbirler gelebilir. Bankacılık kaynakları kredi kartlarında gelire göre limit uygulanması, asgari ödeme oranlarında yükseliş, ihtiyaç ve taşıt kredilerinde vade sınırları ile konut kredilerinde değer oranı artışlarının devreye alınabileceğini söyledi. Şu anda ihtiyaç kredilerinde en uzun vade 36 ay ile sınırlanmış durumda. Kredi kartlarında asgari ödeme sınırı da 20 bin lira üstü için yüzde 40, 20 bin lira altı için ise yüzde 20 seviyesinde bulunuyor. Bunun yanı sıra ihtiyaç kredilerinde yüzde 3 olan büyüme sınırının da tıpkı taşıt kredilerinde olduğu gibi yüzde 2’ye düşürülebileceği de bankacılık kaynaklarının verdiği bilgiler arasında yer aldı.
