Krizin ağır yükünü gençler çekiyor
Ekonomik kriz en çok onları vurdu. Geleceğe ilişkin umutlarını yitiren gençler ne okuyor ne de çalışabiliyor. Ümitsiz işsizlerin yüzde 24’ünü gençler oluştururken 2,5 milyon genç ne eğitimde ne istihdamda yer alıyor.
Havva GÜMÜŞKAYA
Ülkenin genç nüfusu işsizlikle ve geleceksizlikle mücadele ediyor. Her geçen gün daha çok genç iş bulma ümidini kaybediyor. Geleceğe ilişkin umutlarını yitiren gençler ne okuyor ne de çalışabiliyor.
TÜİK’in 2023 yılının son çeyreğine ilişkin yayımladığı işgücü verileri durumun vahametini ortaya koyuyor. TÜİK verilerine göre dar tanımlı genel işsizlik yüzde 8,8 olurken 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 15,9 oldu. Bu oran yüzde 10,6 olan OECD ortalamasının çok üzerinde gerçekleşti. Bu yaş grubunda işsizlik oranı erkeklerde yüzde 12,7, kadınlarda ise yüzde 21,8 olarak hesaplandı. DİSK-AR’ın TÜİK verilerinden yararlanarak hesapladığı 15-24 yaş arası genç nüfusta geniş tanımlı işsizlik oranı ise 2023’ün son çeyreğinde yüzde 32,3'ye çıktı. AKP'nin iktidara geldiği 2002 yılının son çeyreğinde gençlerde 7,8 olan dar ve geniş tanımlı işsizlik arasındaki puan farkı yaklaşık 17 oldu. O dönemden bu yana gençlerde geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 26’dan yüzde 32’ye ulaştı. AKP döneminde geniş tanımlı genç işsizliği 6 puan yükseldi.
NE OKUYORLAR NE ÇALIŞIYORLAR
Gençlere ilişkin en umutsuz tabloyu işsizlik rakamlarının detayı gösteriyor. “Ev Genci” ya da “boş gezen” olarak tanımlanan ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin sayısı 2 milyon 525 bini buldu. Bu gençlerin 15-24 yaş grubundaki toplam nüfusa oranı yüzde 21,4 oldu Eğitim durumlarına göre bakıldığında ise 1 milyon 338 bin üniversite mezunu gençten 352 bini, bir başka ifadeyle 100 gençten 26'sı iş bulamadağı için "boşta gezen" olarak yaşamını sürdürmeye çalışıyor.
GENÇLER ARASINDA ÜMİTSİZLİK YAYILIYOR
Gençler iş bulma ümitlerini kaybedip iş aramaktan vazgeçiyor. Çalışmaya hazır olduğu halde iş bulma ümidini yitirdiği için iş gücüne dâhil edilmeyen gençlerin sayısı 2023’te 474 bine ulaştı. Sayıları 2 milyona dayanan ümitsiz işsizlerin yüzde 24’ünü 15-24 yaş grubundaki gençler oluşturuyor. Bu oran 2022’in aynı döneminde yüzde 21 olarak hesaplanıyordu.
∗∗∗
5 KADINDAN BİRİ ÇALIŞIYOR
Çalışabilir 65,6 milyon kişinin sadece 22,7 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda yer alıyor. TÜİK’in resmi istihdam oranı 2023’ün 4. çeyreğinde yüzde 48,8 olarak açıklanırken, DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden hareketle hesaplanan Kayıtlı Tam Zamanlı İstihdam (KATİ) oranı yüzde 34,5 olarak gerçekleşti. Kadınlarda resmi istihdam oranı yüzde 31,8 iken KATİ oranı yüzde 20,1 ve erkeklerde resmi istihdam oranı yüzde 66,1 olarak açıklanmışken KATİ oranı yüzde 49,2 olarak hesaplandı.
