Türkiye ile Yunanistan arasında 'NAVTEX' krizi: Neler yaşandı, taraflar ne söyledi?

Türkiye, sismik araştırma gemisi Oruç Reis'in yapacağı çalışmalar için 'NAVTEX' ilan etmesinin ardından Doğu Akdeniz'de tansiyon yükseldi. Yunanistan ve Güney Kıbrıs'ın, Türkiye'nin NAVTEX ilan ettiği koordinatlarda anti-NAVTEX ilan edeceği belirtildi. Yunanistan'dan yapılan açıklamada, "Türkiye'ye hukuk dışı eylemleri derhal durdurması çağrısında bulunuyoruz" denildi. Dışişleri Bakanlığı ise, "Türkiye, bugüne kadar çeşitli vesilelerle her düzeyde dile getirdiği üzere Yunanistan'a diyalog çağrılarını yinelemekle birlikte, uluslararası hukuktan kaynaklanan meşru hak ve çıkarlarını müdafaa etmeye devam edecektir" ifadeleri kullanıldı.

FLOROS KIBRIS ZİYARETİNİ YARIDA KESTİ, YUNANİTAN'A DÖNDÜ

İSMİK Araştırma gemisi Oruç Reis'in Meis Adası'nın güney ve doğusunda sondaj faaliyetlerini yapacağı belirtilmesinin ardından Güney Kıbrıs'ta bulunan Yunanistan Genelkurmay Başkanı Konstantinos Floros, acil olarak ülkesine geri döndü.

Güney Kıbrıs'ta resmi ziyaretler yapan Yunanistan Genelkurmay Başkanı Konstantinos Floros, Rum Milli Muhafız Ordusu Komutanı Korgeneral Demokritos Gervakis ile dün bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşmede Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki çalışmaları ele alındı. Floros, Türkiye'nin Meis Adası bölgesi ile ilgili NAVTEX ilan etmesinin ardından ziyaretini yarıda keserek Atina'ya döndü. Floros, Rum Kilisesi Başpiskoposu Hrisostomos ile de bir araya geldi. Rum medyasına göre Rum Başkanlık Ofisi, Dışişleri Bakanlığı'nın da konuyu yakından takip ettiğini yazdı.

"YUNANİSTAN VE GÜNEY KIBRIS, ANTİ-NAVTEX İLAN EDECEK"

Yunanistan ve Güney Kıbrıs'ın Türkiye'nin Meis adası çevresinde NAVTEX ilan etmesine yanıt vermeye hazırlandığı belirtildi.

Sputnik Türkiye'nin ERT televizyonundan aktardığı habere göre Yunanistan ve Güney Kıbrıs, Türkiye'nin NAVTEX ilan ettiği koordinatlarda anti-NAVTEX ilan edecek.

YUNANİSTAN: TÜRKİYE'YE EYLEMLERİNİ DURDURMA ÇAĞRISINDA BULUNUYORUZ

Yunanistan Dışişleri Bakanlığı’ndan dün akşam yapılan açıklamada uyarı notunda yer alan bölgenin kısmen Yunan kıta sahanlığına girdiği belirtilerek, “Türkiye‘ye egemenlik haklarımızı ihlal eden ve bölgedeki barış ve güvenliği zedeleyen bu hukuk dışı eylemleri derhal durdurması çağrısında bulunuyoruz” denildi.

Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis, Atina’yı ziyaret eden Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas’a, “Türkiye, Yunanistan’a, Güney Kıbrıs’a ve Avrupa Birliği’ne karşı hasmane davranışlarına ne yazık ki bir yenisini ekliyor” dedi. Miçotakis, “Yunanistan’ın ve Güney Kıbrıs’ın egemenlik haklarının sorgulamak nihayetinde Avrupa’nın haklarını sorgulamaktır. Müttefiklerimizin (Türkiye‘ye karşı yaptırımlara dair) desteğini bekliyoruz. Böyle devam ederse Türkiye‘ye yaptırım uygulanması dışında başka seçenek kalmayacak” ifadelerini kullandı.

Yunanistan, Türkiye‘ye protesto metni gönderildiğini, Birleşmiş Milletler (BM), BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ve Avrupa Birliği’nin konudan haberdar edildiğini bildirdi.

DIŞİŞLERİ'NDEN YUNANİSTAN'A KITA SAHANLIĞI YANITI: İDDİALARI REDDEDİYORUZ

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, Yunanistan Dışişleri Bakanlığı'nın, Oruç Reis araştırma gemisinin Doğu Akdeniz’deki araştırma faaliyetine ilişkin yaptığı açıklama hakkındaki soruya yazılı yanıt verdi.

Aksoy, Türkiye'nin, Doğu Akdeniz'de devam eden hidrokarbon faaliyetleri çerçevesinde Oruç Reis araştırma gemisinin, 21 Temmuz'dan itibaren Doğu Akdeniz'de yeni bir sismik araştırma faaliyetinde bulunacağının, ilgili makamlarca yayımlanan bir NAVTEX ile kamuoyuna duyurulduğunu hatırlattı.

Geminin araştırma yapacağı deniz alanının, Türkiye'nin Birleşmiş Milletlere (BM) bildirdiği kıta sahanlığı sınırları ve 2012'de Türkiye hükümeti tarafından Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına (TPAO) verilen ruhsat sahaları içinde olduğunu belirten Aksoy, şöyle devam etti:

"Söz konusu sahanın bir bölümünde Barbaros Hayrettin Paşa sismik araştırma gemimiz esasen geçmiş yıllarda faaliyette bulunmuştu. Hal böyle olmasına rağmen, Yunanistan bu araştırma faaliyetimize itiraz ederek, araştırma sahasının kendi kıta sahanlığında olduğunu iddia etmiştir. Yunanistan bu iddiasını başta Meis olmak üzere kendi ana karasından uzaktaki adalarının varlığına dayandırmaktadır. Yunanistan'ın bu maksimalist kıta sahanlığı iddiası uluslararası hukuka, içtihada ve mahkeme kararlarına aykırıdır."

Aksoy, yüz ölçümü 10 kilometrekare olan, Anadolu'ya 2 kilometre, Yunan ana karasına ise 580 kilometre uzaklıkta olan bir adanın 40 bin kilometrekare genişliğinde kıta sahanlığı alanı yaratmasının, rasyonel ve uluslararası hukuka uygun bir tez olmadığının altını çizerek, "Bu nedenle, Yunanistan'ın bu iddialarını reddediyoruz" ifadesini kullandı.

Sözcü Aksoy, "Türkiye, bugüne kadar çeşitli vesilelerle her düzeyde dile getirdiği üzere Yunanistan'a diyalog çağrılarını yinelemekle birlikte, uluslararası hukuktan kaynaklanan meşru hak ve çıkarlarını müdafaa etmeye devam edecektir" değerlendirmesinde bulundu.

ALMANYA: TÜRKİYE ULUSLARARASI HUKUKA UYMALI

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Yunanistan'ın başkenti Atina'ya gerçeleştirdiği ziyaret sırasında Türkiye'ye sondaj çalışmaları konusunda açıklamalarda bulundu.

Maas, "Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki sondaj faaliyetlerine ilişkin duruşumuz çok net. Uluslararası hukuka uyulmalı. AB-Türkiye ilişkilerinde ilerleme, ancak Ankara'nın Doğu Akdeniz'deki provokasyonlarını sonlandırması hâlinde mümkün" dedi.

AVRUPA BİRLİĞİ YAPTIRIM SİNYALİ VERMİŞTİ

Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin dışişleri bakanlarının geçen hafta Brüksel'de gerçekleştirdikleri toplantıdan Türkiye'ye Doğu Akdeniz'deki sondaj faaliyetleri nedeniyle yeni yaptırımlar uygulanabileceği sinyali çıkmıştı.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, toplantının ardından düzenlediği basın toplantısında, Brüksel-Ankara hattındaki başlıca gerginlik noktalarından biri olan sondaj krizine ilişkin AB'nin bazı yeni "önlemler" alabileceğini açıkladı.

Dışişleri bakanlarının Türkiye ile AB arasındaki "tansiyonun düşürülmesine katkı sağlayabilecek yeni yollar bulunması" ve "ilişkinin gerilmesine neden olan konularda uzlaşmaya varılması" için kendisinden talepte bulunduğunu belirten Borrell, şunları söylemişti:

"Ayrıca Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki faaliyetleri dâhil, eylemlerinin sonucu olarak karşılaştığımız güçlüklere cevaben ekstradan alınabilecek uygun önlemler konusunda seçenekler hazırlayacağım" dedi. Borrell "Bu sırada, Kıbrıs'ın talebi doğrultusunda mevcut yaptırımlar çerçevesinde listeye ek yapılması konusunda çalışmalar da sürecek."

NAVTEX NEDİR?

Navtex, denizcilere, meteoroloji tahminleri, seyir bilgileri, aciliyet, emniyet ve denizde çalışma yapılan sahalar hakkında bilgi veren haberleşme cihaz sistemidir.

Ülkelerin deniz kuvvetleri, yapacağı eğitim ve tatbikatların bilgisini önceden duyurarak bu sahalara girilmemesi konusunda uyarılarda bulunuyor.