Lösemiyim, işyerim beni işten çıkarabilir mi?
Soru: Ben 5 Mayıs 2021’den bu yana lösemi tedavisi görüyorum ve tedavim uzayacak gibi. İşyeri beni işten çıkarabilir mi? Muhtemelen ilik nakli olacak, yani süreç uzayacak. İşten çıkarma gibi bir durumla karşı karşıya kalırsam ne yapmalıyım?
Cevap: Öncelikle geçmiş olsun dileklerimi iletir acil şifalar dilerim.
Sorunuzun yanıtına dönecek olursak iş kanunu işverenlere belirli koşullarda işçinin iş sözleşmesini sağlık nedenleriyle sona erdirme imkânı vermektedir. Bu konu iş kanununun aşağıdaki maddesi ile düzenlenmektedir.
"Madde 25 - Süresi belirli olsun veya olmasın işveren, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir: I- Sağlık sebepleri: a) İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa yakalanması veya engelli hâle gelmesi durumunda, bu nedenle doğacak devamsızlığın ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi.
b) İşçinin tutulduğu hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve işyerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun Sağlık Kurulunca saptanması durumunda.
a) alt bendinde sayılan sebepler dışında işçinin hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi hallerde işveren için iş sözleşmesini bildirimsiz fesih hakkı; belirtilen hallerin işçinin işyerindeki çalışma süresine göre 17’nci maddedeki bildirim sürelerini altı hafta aşmasından sonra doğar. Doğum ve gebelik hallerinde bu süre 74 üncü maddedeki sürenin bitiminde başlar. Ancak işçinin iş sözleşmesinin askıda kalması nedeniyle işine gidemediği süreler için ücret işlemez"
Kanun maddesinden anlaşılması gereken şudur;
İşverenlerin işçinin iş sözleşmesini sürekli ve uzun süreli tedaviler gerektiren hastalıklar sebebiyle sona erdirebilmesi için rapor süresinin ancak belirli bir süreyi aşması ile mümkün olduğudur. Bu süre yukarıdaki madde metninden de anlaşılabileceği gibi işçinin işyerindeki çalışma süresine (kıdemine) göre değişmektedir. Siz iş yerinizdeki kıdem sürenizi belirtmemişsiniz ancak diyelim ki 3 yıldır bu işyerinde çalışıyorsunuz bu süreye isabet eden ihbar süreniz 6 haftadır. Bu süreye 6 hafta daha eklenir ve rapor süreniz 12 haftayı aşarsa işveren sizi kıdem tazminatınızı ödemek suretiyle ne yazık ki işten çıkarabilir. Yasal düzenleme bu şekilde olduğundan işveren bu yönde bir karar verirse sizin yapabileceğiniz bir şey yok ne yazık ki.
Askerliğimi yatırırsam nasıl bir avantaj sağlarım
Soru: Benim ilk işe giriş tarihim 2003 fakat 8.9.1999 öncesi ben askerdeydim. Yani sigortam yoktu . Askerliğimi yatırırsam nasıl bir avantaj sağlarım?
Cevap: Sözünü ettiğiniz konuya askerlik borçlanması deniliyor. Askerlikten önce ilk kez sigortalı olanlar askerlik yaptıkları süreyi Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) borçlanırlarsa sadece borçlandıkları süre kadar prim günü kazanırlar. Sizin gibi askerlik hizmetinden sonra ilk kez sigortalı olanlar ise hem prim günü kazanırlar hem de sigorta başlangıçları borçlandıkları süre kadar geriye gider. Yani iki yönden kazançları olur.