Süt iznim sonrası işten çıkarılacağım ne yapmalıyım?

Soru: Yakın bir tarihte tarihinde doğum iznim bitti ve ben o gün işyerine gidip süt iznimi toplu olarak aldım. Bana “Toplam 48 gün” dendi, bu neye göre belirleniyor. Müdürüm beni yakın zamanda aradı ve toplantıda alınan kararla benim masama beni ya da bir başkasını almayacaklarına karar verdiklerini söyledi. Çıkışımı vereceklermiş. “Ne zaman vereceksiniz” diye sorduğumda “Biz sana söyleyeceğiz” denildi. Büyük bir ihtimalle 48 günün dolmasını bekliyorlar. Bu kanunen doğru mudur? Beni çıkarabilirler mi? Bir de süt izninde olduğum için maaşım yatar mı? Şimdiden teşekkür ederim.

Cevap: Öncelikle hemen belirtmeliyiz ki sizin süt izni olarak adlandırdığınız izin doğum yapan kadın işçiye çocuğu 1 yaşına gelinceye kadar işverence verilmesi zorunlu olan emzirme iznidir. Bu iznin toplu olarak kullandırılması ise yasada yer almamaktadır. Yani emzirme izni günlük olarak kullanılır ve günde 1,5 saat olarak belirlenmiştir. Bunu 48 güne çevirip size toplu olarak verilmesi yasal bir uygulama değildir. İşçinin emzirme izni iş süresinden sayılır yani bir başka deyişle bu süre ücretinden kesilemez. İşten çıkarılmanız konusu ise tamamen ayrı bir konudur. İşveren sizi çeşitli gerekçelerle işten çıkarsa da buna karşı hak aramanız mümkündür. Örneğin işyeriniz İş Güvencesi Yasası kapsamında ise (30 ve daha fazla personelin çalıştığı bir işyeri) işveren size işten çıkarılmanız konusunda mutlaka yazılı bir sebep göstermeli ve bu sebep geçerli bir nedene dayanmalıdır. Şayet geçerli bir sebep söz konusu değilse sizin İş Güvencesi Yasası hükümleri kapsamında 1 ay içinde işe iade davası açma hakkınız mevcuttur. Diğer taraftan işyeriniz İş Güvencesi Yasası kapsamında değilse de doğum sonrası işten haksız yere çıkarılmanız sebebiyle kötü niyet davası açabilirsiniz. Bu konularla ilgili olarak hukuksal destek almanız ve bir avukatla görüşmeniz faydalı olacaktır.

İhbar sürem yıllık iznimden düşülebilir mi?

Soru: 2 yıldır çalışmakta olduğum işyerimden istifa ettim. Kullanmadığım 2 hafta yıllık iznim vardı. 6 hafta da bildirim sürem var. 2 hafta izin süremi ihbar süremden düşürdüm ve 4 hafta daha çalışıyorum. 4 haftadan sonra yıllık iznime saydırdığım 2 haftalık paramı çalışmasam da yine talep edebilir miyim?

Cevap: Yıllık ücretli izin ile ihbar (bildirim) öneli farklı konulardır. İş Kanunu’nda bu tür bir uygulama yani bildirim süresinin kullanılmayan yıllık ücretli izinden mahsup edilmesi gibi bir düzenleme yer almıyor. Siz ihbar öneli süreniz olan 6 haftayı çalışmak zorundasınız. İşveren de bu sürenin sonunda işten ayrılırken kullanmadığınız 2 haftalık iznin bedelini size en son ücretiniz üzerinden nakden ödemek zorundadır.

İş Kanunu’nda taşınma izni var mı?

Soru: İş sosyal güvenlik hukukuna göre taşınma izni işverenlerden talep edilebilir mi? talep edebiliyorsak bunun yasal süresi ne kadardır?

Cevap: İş Kanunu’nda yıllık ücretli izin, kadınlar için doğum sonrası 6 ay ücretsiz izin, yıllık izin kullanan işçiye 4 güne kadar ücretsiz yol izni, eşi doğum yapan işçiye 5 gün babalık izni, evlenen işçiye 3 gün, birinci derece yakınların vefatı halinde yine 3 gün ücretli izin türünden izin düzenlemeleri mevcuttur. Kanun bunların dışında bir mazeret izni ya da farklı bir izin içermemektedir. Dolayısı ile sizin sorduğunuz taşınma ve benzeri konularla ilgili olarak işyerleri kendi iç yönetmelikleri ile düzenleme yapma yoluna gitmektedir. Sosyal güvenlik mevzuatımız ise bu tür konularda bir düzenleme içermez.