Asgari ücrette yine sürpriz olmadı
HÜSEYİN İRFAN FIRAT
Her yıl olduğu gibi bu yıl da aralık ayı boyunca asgari ücret maratonuna şahit olduk. Ekonomik krizin giderek derinleştiği ve özellikle çalışan kesimin ve emeklilerin bunu en derinden hissettiği gerçeğini göz önüne aldığımızda açıklanacak asgari ücretin milyonlarca çalışan ve aileleri bakımından önemi yadsınamazdı.
Ama gelin görün ki bizim gibi çalışma hayatını ve dolayısı ile ekonomiyi yakın takip edenler bakımından hiç de sürpriz olmayan bir sonuç çıktı ortaya. Ve biz bir kez daha gördük ki ülkemizde yapılan bu asgari ücret toplantıları, prosedürü yerine getirmekten başka bir işe yaramayan formalite toplantılardır.
Bildiğiniz gibi emek örgütlerince düzenli olarak yaptırılan açlık ve yoksulluk sınırı araştırmaları akademisyenler tarafından yapılan bilimsel çalışmalardır. Farklı konfederasyonlar tarafından yaptırılan bu çalışmalar doğal olarak birbirlerine yakın sonuçlar vermektedir. Ben şimdi burada sizi rakamlara boğmayacağım ama devletin resmi bir kurumu olan TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu ) bir işçinin aylık asgari geçim maliyetini 2 bin 331 TL olarak açıkladığında zaten sendikaların taleplerinin asla karşılanmayacağı belli olmuştu.
Yani TÜİK’e göre aylık geçim tutarı bir yılda yalnızca yüzde 5,3 artmış ki bu oran resmi enflasyonun bile çok altında. TÜİK’e DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, “Baskılanmış ve iyimser resmi enflasyon oranının bile yüzde 10’un üstünde olduğu bir ortamda işçilerin asgari yaşam maliyetlerinin sadece yüzde 5,3 arttığını iddia etmek akıl dışıdır” diyerek tepki verdi.
Asgari ücret aslında net 2.102,92 TL
Diğer taraftan asgari ücrette son yıllarda hükümetçe yapılan göz boyama taktiğine de devam ediliyor. Bu taktiği sürekli olarak her mecrada dile getirmeye çalışıyorum. Bir kez daha yineleyeyim:
Asgari ücret aslında yöntem gereği öteden beri net değil brüt olarak açıklanırdı. Buna karşın son yıllarda mevcut hükümet asgari ücrete devletçe çalışanlara sağlanan asgari geçim indirimini de ekleyerek net rakam açıklamayı sürdürüyor.
Bu yılki rakam üzerinden giderek konuyu daha açık anlatayım. Bilindiği üzere halen 2.558 TL brüt olan asgari ücret ocak ayından itibaren yüzde 15 civarında bir artışla 2.943 TL olarak uygulanacak. Gelin bu tutarın netini bulalım:
2.943,00 Brüt ücret
441,45 SGK + işsizlik
2.501,55 G.V. matrahı
375,23 Gelir vergisi
22,34 Damga vergisi
839,02 Kesintiler toplamı
2.103,98 Net ücret
Görülebileceği gibi aslında net 2 bin 102 TL olan asgari ücreti, devlet bekâr bir çalışana ocak ayında sağlanacak 220 TL AGİ (asgari geçim indirimi) ile birlikte telaffuz ederek 2 bin 324 TL olarak açıklamayı sürdürüyor. Oysa artık yüksek yargı kararları ile dahi açıklık kazanmıştır ki AGİ net ücrete dahil edilemez. Bir başka deyişle şayet siz asgari ücreti net 2 bin 324 TL olarak açıklıyorsanız 220 TL AGİ’yi bunun üzerine eklemek zorundasınız. Buna göre ocak ayından itibaren geçerli bekâr bir çalışana ödenecek asgari ücret net 2 bin 554 TL olmalıydı.
Zorlu bir yıl daha bizleri beklerken tüm okurlarımıza yeni yılın sağlık ve mutluluklar getirmesini diliyorum. Esenlikle…