Gelin, toplanın millet / Nerelerde geziniyorsanız / Ve itiraf edin, sizi saran / Sular iyice yükseldi artık / Ve kabul edin ki yakında / İliklerinize kadar ıslanacaksınız / Eğer sizce devriniz kurtarılmayı / Hak ediyorsa gözünüzde / Yüzmeye başlayın en iyisi ya da batarsınız taş gibi / Devir değişiyor artık

Avara Kasnak Bob Dylan
Nobel ödüllü şair ve şarkı yazarı Bob Dylan’ın otuz bir albümü, albümlere girmemiş şarkılar da dahil olmak üzere artık elimizin altında. Kara Plak Yayınları, kahramanca diyebileceğimiz bir kararla Dylan’ın bütün şarkı sözlerini yayınlama kararı almıştı. Üstelik de on beşe yakın çevirmenin elinden çıkan çevirilerle. O listede ben de bulunduğum için ‘usta işi’ falan diyemem tabii. Ancak listede çok iyi çevirmenler var, hatta akrabalar bile mevcut.

Hemen, yoksa Kutlukhan Kutlu da mı var demeyin, lütfen. Alberto Manguel ve Gianni Guadalupi’nin ‘Dictionary of Imaginary Places / Hayali Yerler Sözlüğü’nün çevirisiyle çok iftihar etmekle birlikte, çevirmen olarak varlığımızı Harry Potter serisiyle duyurduğumuz bir gerçek. Rowling’in kitaplarında çok iyi iki editörümüz vardı. Bunlardan ikincisi, ‘The Lyrics 1981-2012 / Bob Dylan Sözler 1981-2012’nin de düzeltisinden sorumlu. Betül, Koray Löker’le birlikte, kendini müziğe adamış bu yayınevinin kurucularından ve tabir caizse, ‘hamal’larından biri. Doğrusu biz de müziği dinlemeyi de, hakkında okumayı da seven kişiler olarak bunun hayli sefasını sürmüşüzdür.

Gelelim ikinci akraba ekibine… Onlardan biri de bir editör ve benim editörlük dönemimde YKY’de birlikte çalıştığım çok sevgili bir arkadaşım. Sonra da ‘Hayali Yerler Sözlüğü’ gibi insanı çok zorlayan bir kitabın editörlüğünü de üstlenmeyi kabul eden Selahattin Özpalabıyıklar. Akrabası da, çevirmenlerin en genci olan, 2003 doğumlu kızı Yaz. Hatta kitap üzerine bir panelin konşmacıları da onlardı: baba-kız ve Kutlu. Bu arada, içlerinde en yaşlıları da elbette benim, açık arayla.

Kitabın on üç çevirmeni var: Bunlardan Armağan Ekici, aynı zamanda (kendi adıma konuşuyorum) çevirilerimi redakte eden ve eksiklerimi toparlayan kişi. Dualarımın eksikliğini hissetmeyecek, orası kesin. Diğerleri alfabe sırasıyla Burcu Oğuz, Deniz Koç, Emrah Özesen, Esin İleri, Kutlukhan Kutlu, Lora Sarı, Mahir Ünsal Eriş, Seçkin Erdi, Selahattin Özpalabıyıklar, Sevin Okyay, Süreyya Evren ve Yaz Özpalabıyıklar. Çizimler ise, her albüm için özel kapak çizimleri yapan Nazım Dikbaş’a ait. Bu listede eksikliğiyle beni üzen tek kişi İngiltere’ye yerleşen ve başlangıçta aramızda olduğu halde şimdi hasretini çektiğimiz Bülent Somay. Geçen yıl Moda’daki Mozaik konserinde de benzer şeyler söylemiştik. Benim için olumlu sürpriz ise iki-üç gün önce Seval Şahin’in hazırladığı “Sherlock Türkiye’de” adlı kitapta bir polisiye hikâyesini okuduğum Seçkin Erdi’ye, burada şarkı/şiir çevirileri ile rastlamaktı.

Albümleri ise sadece orijinal isimleriyle sıralamakla yetinelim. Merak eden kitabı alır, bütün şarkıları okur: Bob Dylan, The Freewheelin’ Bob Dylan (ki Türkçesi yazımıza başlık oldu, baba-kız çevirileriyle), The Times They Are A-Changin’, Another Side of Bob Dylan, Bringing It All Back Home, Highway 61 Revisited, Blonde on Blonde, John Wesley Harding, Nashville Skyline, Self Portrait, New Morning, The Basement Tapes, Pat Garrett & Billy the Kid, Planet Waves, Blood on the Tracks, Desire, Street Legal, Slow Train Coming, Saved, Shot of Love, Infidels, Empire Burlesque, Knock Out Loaded, Down in the Groove, Oh Mercy, Under the Red Sky, Time Out of Mind, ‘Love and Theft’. Modern Times, Together Through Life ve Tempest.

Ne kadar kısaltmaya çalışsam da, yazı uzamaya yatkın. Kendimden söz etmeyi sevmem ama kitabın arka kapağında alıntı yapılmış tek şarkının benim çevirdiklerimden biri olmasına öyle sevindim ki, onu buraya yerleştirivermekten kendimi alamadım.

Gelin, toplanın millet / Nerelerde geziniyorsanız / Ve itiraf edin, sizi saran / Sular iyice yükseldi artık / Ve kabul edin ki yakında / İliklerinize kadar ıslanacaksınız / Eğer sizce devriniz kurtarılmayı / Hak ediyorsa gözünüzde / Yüzmeye başlayın en iyisi ya da batarsınız taş gibi / Devir değişiyor artık. ‘The Times They Are-A-Changin’.

Kara Plak’a, Betül ile Koray’a teşekkür ederiz. Çevirileri üstlenen bütün o cesur ruhlara ve eh tabii, Bob Dylan’a da...