100 elit edebiyatçı (I)

Aziz Nesin: Elitlerin “senelerce baştacı ettiği” Aziz Nesin, ülkemizin en önde gelen mizah yazarı olmuştur. Defalarca gözaltına alınmış, sürülmüş, geçimini sağlamak için sayısız iş yapmış, çocuklar için Nesin Vakfı’nı kurmuştur.

Ahmed Arif: “Her türlü keyfiliğin sergilendiği” elit edebiyat aleminde, yolu Tabutluklardan geçen şairin tek kitabı Hasretinden Prangalar Eskittim (1968) 1 milyondan fazla satılmıştır. Yaşamını Ankara’da gazetecilik yaparak sürdürmüştür.

Arif Damar: Ya da Arif Barikat. 40 Toplumcu Kuşağı ya da Attila İlhan’ın demesiyle “Fedailer Kuşağı”ndandır. Türkiye’nin kaymak muhitlerinden olan Kadıköy’ün elitlerindendi!

Abdülkadir Bulut: Cemal Süreya’nın “Kasabalı Lorca” dediği Anamurlu şair. Dosttu, iyiydi, güzel yazardı, güzel insandı. Bir kazada yitirdik, yazdı. Kasaba elitlerinden.

A.Kadir Meriçboyu: 40 Kuşağı Toplumcularından. Güzel, yalın, içli şiirler yazdı, çeviriler yaptı. Alçakgönüllü bir elit!

Asım Bezirci: “Her türlü bağnazlığın sergilendiği” bu elit alanda, Türkçenin önde gelen, çalışkanlığıyla ‘atom karınca’ olarak nitelenen eleştirmeni Asım Bezirci, Sivas Madımak Oteli katliamında 2 Temmuz 1993’te gerici ve faşist ittifakının çıkardığı yangında can vermiştir. Bir şirkette muhasebeci olarak çalışmıştır.

Ahmet Hamdi Tanpınar: Türkçenin en büyük romancılarından, müthiş denemeci, edebiyat tarihçisi, efsanevi üniversite hocası. Ömrü Narmanlı Han’daki bir bekar odasında geçen ve “Türkiye’nin kültür hayatının çoraklaşmasının da başlıca müsebbiplerinden” olan elitlerimizden!

Arkadaş Z. Özger: SBF Yurdunda bir polis baskını sonucunda yaralanıp 25 yaşında beyin kanamasından ölen, Sevdadandır kitabıyla efsane niteliği kazanan çok elit şair.

Adnan Azar: ‘80 Kuşağının Prensi’ diye anıldı. “Ankara Ankara Güzel Ankara”yı terk etmeyen en yakın şair arkadaşlarımdandı. Çok güzel şiirler yazdı Unutmak Suları’nda, sonrasında. İncelikli, zarif ve tam elit olacak adamdı!

Ahmet Erhan: 80 sonrasında, küçük İskender’le birlikte, en büyük şair. Canım arkadaşım. Babası işçiydi, annesi ev kadını. Ahmet de edebiyat öğretmeni bir elit!

Adnan Satıcı: İyi şair, komik adam, sıcak kişilik. Ankara’da Diyarbakır temsilcisi. Güzel eleştiriler de yazdı. Masadan erkenden kalktı gitti, gidiş o gidiş. Elit miydin birader?

Adnan Yücel: Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek dedi, bu kadarı bile yeterdi, çekti gitti, biz de katılıyoruz ona. Yeryüzü elitlerinden.

Asaf Halet Çelebi: Mistik şiiri nerdeyse tek başına temsil eden, renkli kişiliği ve şiiriyle unutulmaz şair-elitlerimizden! Onun şiiriyle “Ferhaaaad” diye bağırmanın tam sırası!

Attila İlhan: 16 yaşında bir lise öğrencisiyken Nazım Hikmet’in şiirlerini mektubuna yazdığı için mapusla tanışan, şiiri sevdiren büyük şairlerimizden. Elit olduğuna hiç kuşku yok!

Abdülhak Şinasi Hisar: Boğaziçi yalılarında başlayan bir yaşam, Gümüşsuyu’ndaki evinde kimsesiz, parasız bir şekilde ölü bulunmasıyla sonuçlandı. Büyük üslupçu, lezzetli üslup. Boğaziçi elitlerinden diyelim!

Ahmet Muhip Dıranas: “Fahriye Abla benim şiirim değil!” diyecekmiş az kaldı! Öyle ya, sanki bu büyük şairimizin başka şiiri yokmuş, sözgelimi “Olvido” yokmuş gibi davranıldı! Elit de olsa yakışırmış!

Ahmet Haşim: Modern şiirimizin iki kurucu babasından diğeri. Niye ‘diğeri’? Çünkü Yahya Kemal’in yanında, gerek devlet katında gerek şairler katında pek esamesi okunmaz! Yahya Kemal de ‘Arap’ diye aşağılarmış! Akşam şairi. Bağdatlı elit!

Aşık Veysel: Halk şiirinin Cumhuriyet dönemindeki öncüsü. 40 yaşından sonra yazmaya başlayan, gönül gözüyle gören, yazan, söyleyen büyük aşık. Köylü elit.

Azer Yaran: İyi şair. Rusçadan Pasternak, Yesenin çevirmeni, TRT Çoksesli Korosunda söylerdi, en çok da Cemal Süreya’nın “Bir çocuk boyna bir suyu söylüyor” dizesiyle başlayıp “Bir umuttun bir misillemeydin yalnızlığa” diye bitirirdi. Fatsa eliti.

Bilge Karasu: Öncü öykücülüğüyle yepyeni bir alan açan, yalnızca Narla İncire Gazel’iyle bile unutulmaz yazar, hoca, entelektüel elit.

Behçet Aysan: 2 Temmuz’da katledilen şair. İnsan, hekim, can arkadaşım. Küçücük, nerdeyse 1.5 odalı bir evde otururlardı eşi Adviye ve kızı Eren’le. Elitlik gereği!

Behçet Necatigil: Türkçenin büyük şairi. Kalender, dervişan. Kabataş’ta Almanca öğretmeni. “Millete tepeden bakan”, elinde filesi pazardan gelen, ara sıra Çarşıdaki meyhanede iki tek atan Beşiktaşlı elit hoca!

Cemal Süreya: Dersim sürgünü bir elit. Mülkiye’de Sezai Karakoç’un en yakın arkadaşı, birbirinden iki mahcup şairden biri. Ömrü dergi çıkarmakla geçmiş, maliyede çalışmış, Türkçenin şimdi en çok okunan şairi, deneme ustası, Cemal abi.

Cahit Zarifoğlu: Türkçenin özgün şairlerinden, özellikle Gezi sonrasında daha çok okunmaya başlanan, otostopla Avrupa’yı gezen, erken yaşta yitirdiğimiz İslamcı elit.

Can Yücel: “Çağın en güzel gözlü Maarif müfettişi” Hasan Ali Yücel’in oğlu. Türk şiirinin Can Baba’sı. Şiiri epik, küfürleri lirik, ağzından üzüm damlayan şahane şair, cumhuriyet eliti.

Cahit Külebi: Folkloru modern şiirle buluşturan usta şair. “Hikaye”den “İstanbul”a, “Tokat’a Doğru”ya, Türk şiirinin en güzel şiirlerini yazdı. 80 öncesi TDK’de çalıştı, sosyal demokrat ve Kemalist elitlerin önde gelenlerinden! Jakoben desek yeri var!

Cahit Sıtkı Tarancı: Ömrü mutluluğu, sevgiyi aramakla geçmiş, bulamamış, insanlık halini en hakiki biçimde dile getiren karamsar elit şair.

Celal Sılay: ‘Nev’i şahsına münhasir’ bir söz ve şiir ustası. Aforizmacı. Bursa eliti.

Çetin Altan: Söz ustası, köşeyazarlığıyla gazete okumayı sevdiren, romancı, denemeci, epey hapis yatmış, TİP milletvekiliyken Meclis’te epey dayak yemiş elit!

Dağlarca: Türkiye’nin ve Türkçe’nin ‘kainat büyükelçisi’, 130 kadar şiir kitabı yazdı. Sözcükler doğurdu, Türkçe’nin en ‘öz’ünü yazdı. Çocuk ve Allah diye bir tansığa imza attı. “Kendi insanını hor, hakir gören” bir Kemalist elit!

Dursun Akçam: Romanlarıyla çok ses getirmiş, köy edebiyatının öncü isimlerinden. Devrimci, demokrat yazar. Köy Enstitülü elitlerden.

Didem Madak: Şiiriyle, itirazıyla, kurumsal ve hiyerarşik olan her şeye karşı çıkışıyla büyük etki uyandıran, ne yazık ki tıpkı annesi Füsun gibi kendisi de 41 yaşında ölen Didem Madak da Pulbiber Mahallesi’nin elitlerindendi!

Ece Ayhan: İkinci Yeni’nin papazı. Şiirin sözdizimini tersine çevirdiğini söyleyenlere, ‘belki de yerine oturtmuşumdur’ diyen, Eceabatlı parasız yatılı elit!

Edip Cansever: İkinci Yeni’nin ve Türkçenin büyük şairlerinden. “Gelmiş Bulundum” diyerek varlığı sorgulayan, Türk şiirine dramatik şiir yapısını getiren Edip Bey, küçük dükkanında Jak adlı ortalığıyla çalışan Kapalıçarşı elitlerinden.

Enver Ercan: Aşkın bir ‘eviçi türkçesi’ olduğunu da keşfetti, tanrıdan ‘bu gece’yi korumasını da diledi. Varlığı inanılmazdı, yokluğu da öyle oldu. ‘Varlık’lı elit.

Ergin Günçe: Gencölmek ve Türkiye Kadar Bir Çiçek’le şiirde ironiyi başlattı, sonraki kuşaklara armağan ederek, 43 yaşında bir uçak kazasında gitti. ODTÜ’de hocaydı, her hafta yanına giderdim. ODTÜ elitlerinden kendisi!

Ercüment Behzat Lav: Yesenin ve Mayakovski’den etkilenmiş, Nazım Hikmet’in izinde, deneyci, biçimi de önemseyen şair, aktör, oyuncu. Erken toplumcu elitlerden!

Fakir Baykurt: Köy romanı deyince ilk akla gelen yazar. Irazca’nın Dirliği, Tırpan, Amerikan Sargısı romanlarıyla ünlenmiş, romanımıza unutulmaz karakterler armağan etmiş, TÖS’ün (Türkiye Öğretmenler Sendikası) ilk başkanı, Köy Enstitülü elit.

Feyyaz Kayacan: Gibiciler, Sığınak Hikayeleri kitaplarıyla avangard edebiyatın öncülerinden olmuş, Çocuktaki Bahçe romanıyla disiplinlerarası bir denemeyi başarıyla gerçekleştirmiş, uzun yıllar BBC Türkçe Servisinde çalışmış bir elit.

Gülten Akın: Türkçenin en incelikli şairi. Kestim Kara Saçlarımı kitabıyla, kadın özgürleşmesinin de yolunu açanlardan, kadın şairlerin artmasında büyük payı olduğuna inandığım büyük şair. Sosyalist elitlerden!

Halikarnas Balıkçısı: Cumhuriyet dönemi şair ve yazarlarının elit, hatta kaymak tabaka olmasına kimin neden olduğunu biliyor musunuz? Kim olacak, kendine Halikarnas Balıkçısı adını takan Cevat Şakir Kabaağaçlı elbette! Bodrum’da kalebentlik cezasına çarptırıldıktan sonra oraya yerleşmeseydi, ediplerimiz de elit olmazdı! Hep Balıkçı’nın yüzünden hep!

Hasan Hüseyin Korkmazgil: Gür ve uzun soluklu şiiriyle etkileyici bir şair olan Hasan Hüseyin Korkmazgil de Ankara elitlerindendi!

Haldun Taner: Gel de Devekuşu Kabare’yi hatırlama, üstelik tam da Metin Akpınar ile Müjdat Gezen de ‘tekdir’ almışken, ki “tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir”, Haldun Taner unutulur mu? Büyük öykücümüz. İstanbul beyefendisi bir elit!

İlhami Bekir Tez: Taşlıtarla’daki Ev romanının yazarı, şair. Son yıllarında Kadıköy’de ucuz otellerde barınan, SEK-Sanat El Kitapları dergi dizisini satarak geçinmeye çalışan evsiz elitlerimizden!

İlhami Çiçek: Satranç Dersleri’yle şiir dersi verdi. ‘Şiir bir kere yazılır ve hayatla yazılır’ diye düşünmüş olmalı ki, dünyayı fazla beklemedi. Müslüman elitlerden.

İlhan Berk: 2018’de 100. doğumgününü kutladığımız uzun ince şairimiz İlhan Berk’in de toplumcu döneminde kitapları yasaklandı. 1970’lerde yerleştiği Bodrum elitlerinden oldu!

(sürecek)