İşe girerken senet imzalattılar

SORU: Bir şirkette 7’nci ayıma giriyorum. Şirkete başlarken teminat senedi adı altında senet imzalattılar. Ben işten ayrılmak istiyorum başka bir şirketten haber bekliyorum ancak çıkışımı nasıl isteyeceğim? Çıkış istediğimde herhalde beni tutma süreleri varmış eğer ben anında çıkmak istesem çıkamıyor muyum? Çıkarken senedi nasıl alacağım?

CEVAP: Her şeyden önce işten ayrılmak yani istifa bir irade beyanıdır. İstifa bildirimi karşı tarafa (işverene) ulaştıktan sonra geçerlilik kazanır. Yani işverenin sizin istifanızı engellemek gibi bir hakkı söz konusu değildir. Ancak süresi belirli bir sözleşme söz konusu ise ve taraflar sözleşmeyi nedensiz olarak süresinden önce sona erdirirseler yaptırımla karşı karşıya kalabilirler. Bu yaptırım sözleşmenin geri kalan süresinin ücretinin ödenmesi ve /veya sözleşmeye konulmuşsa cezai şart bedeli olabilir.

Diğer taraftan iş sözleşmesinin sona ermesinden önce tarafların uymak zorunda oldukları bildirim öneli (ihbar) süreleri vardır. Yani işten ayrılma beyanında bulunan bir çalışan veya işçiyi işten çıkaracak olan bir işveren işçinin kıdemine uygun olarak belirli bir süre önce karşı tarafa bildirimde bulunmalıdır. Bu süreler işçinin işyerindeki kıdemine göre 2 hafta ile 8 hafta arasında değişmektedir.

Siz işyerinizde 7 aydır çalıştığınızı belirtmişsiniz. Bu koşulda istifanızı verdikten sonra 4 hafta daha çalışmak durumundasınız. Aksi halde işveren sizden ihbar öneli süresine uymadığınız için 4 haftalık ihbar tazminatı talep edebilir. Senet konusuna gelecek olursak işverenlerin özellikle de işyerine ait mal ve teçhizat verdikleri çalışanlarına teminat senedi imzalattıklarını biliyoruz. İşten ayrılan bir çalışanın elinde bulunan mal ve/veya teçhizatı işverene eksiksiz olarak geri vermesi koşulunda bu senetlerin iptal edilmesi veya işçiye iade edilmesi gerekir. Bunun için özel bir şey yapmanıza gerek yok. İade edilmemesi koşulunda yasal yollara başvurabilirsiniz.

AGİ’mi eksik ödediler, ne yapmalıyım?

SORU: Ben özel bir şirkette 3 yıl 7 aydır çalışıyorum. Maaşım 3 bin 500 TL. Şimdiye kadar da maaş bordrolarını toplu imzalattılar. Hiç de kontrol etmedim. Benim 2 çocuğum var. Maaş bordrosunda (2020 yılının tüm ayları) AGİ olarak 220,07 TL gözüküyor. Burada hakkımı nasıl arayabilirim?

CEVAP: Öncelikle ücret bordrolarının işçiye her ay imza karşılığı verilmesi yasal bir zorunluluktur. Sizin işyerinizde toplu halde (12 aylık) bordro imzalatılması her ay verilmediği anlamına geliyor. Dolayısı ile ücret bordrolarınızı işverenden her ay talep etmelisiniz.

Sorunuzun yanıtına gelecek olursak;

2020 yılında evli iki çocuklu eşi çalışmayan bir çalışanın 331,09 TL, eşi çalışıyor ise 286,94 TL asgari geçim indirimi (AGİ) alması gerekiyordu. Size belirttiğiniz tutarda 220,07 TL. Ödeme yaptılarsa bu bekâr ve çocuksuz bir çalışana göre ödeme yaptıkları anlamına geliyor. Bu durumda işverenden eksik ödenen AGİ tutarlarınızı talep etmelisiniz. Bu konuda şikâyet mercii işyerinin bağlı bulunduğu Vergi daireleridir.