İşsizlik ve ücret sorunları işçi sağlığının önünde
Devrimci İşçi Sendikaları Araştırma Merkezi (DİSK-AR) Türkiye İşçi Sınıfının Görünümü başlıklı bir araştırma sonucu yayımladı. Geçtiğimiz hafta elime ulaşan bu araştırmanın sonuçları gerçekten ilginç Doç. Dr. Hakan Koçak’ın koordinatörlüğünde yapılan bu araştırmada Prof. Dr. Aziz Çelik, Deniz Beyazbulut, Zeynep Kandaz, Ayten Semerci, Cihan Hüroğlu, Ergün İşeri, Doç.Dr. Serkan Öngel, Nuran Gülenç gibi isimlerin emekleri var. Saha çalışmasında ise Yön Eylem Sosyal Araştırmalar Merkezi’nden Doç. Dr. Derya Kömürcü ve Barış Kineşçi ‘nin imzaları var.
Araştırmada işçilerin demografik özelliklerinden yola çıkılarak yaşam koşulları, çalışma koşulları, çalışma memnuniyeti, sosyal faaliyetler, toplumsal cinsiyet gibi pek çok konuya yer verilmiş. Çalışmanın günümüz çalışma hayatına ve işçilerin çalışma ve yaşam koşullarına oldukça geniş bir açıdan ayna tutması gerçekten çok değerli.
***
Çalışmanın tüm bölümleri ilginç olmakla birlikte 5. Bölümde yer alan TÜRKİYE’DE ÇALIŞMA HAYATINA İLİŞKİN EN ÖNEMLİ SORUN NEDİR? Sorusuna verilen yanıtlar benim özellikle ilgimi çekti. Şimdi dilerseniz bu bölümdeki sorulara ve alınan sonuçlara bakalım:
•Düşük ücret/maaş alıyorum %93,5
•Çalışma saatlerim uzun %67
•Ücretimi düzenli alamıyorum %26
•Fazla mesai yapıyorum (45 saatin üzerinde çalışıyorum) %18,3
•İşimi kaybetme korkusu yaşıyorum %17,3
•Çalışma saatlerim aile ve sosyal yaşamımla uyuşmuyor %16,7
•Kadrolu çalışmıyorum %14,1
•Kariyerimde ilerleme fırsatım (terfi) yok %14,1
•İşim toplumda değer görmüyor %12,9
•İşyerinin fiziksel koşulları kötü %10,5
•İş niteliklerime/vasıflarıma uygun değil %8,4
•Yaptığım işin içeriğini sevmiyorum % 8,1
•Bilmiyorum/cevap yok %7,1
•Diğer %6,6
•Sigortasız çalıştırılıyorum %5,8
•İşyerinde güvenlik ve sağlık önlemleri yetersiz %5,4
•Yöneticimin olumsuz tutum ve davranışlarına maruz kalıyorum %3,6
•İşyerimde ayrımcılığa uğruyorum %1,9
•İşyerimde bana mobbing uygulanıyor %1,2
•Cinsel, fiziksel, psikolojik şiddet görüyorum %0,6
Bu sonuçlara baktığımızda çalışanların düşük ücret, çalışma sürelerinin uzunluğu, ücretini düzenli alamamak, işten çıkarılma kaygısı gibi konuları ilk sıralara koyduklarını görüyoruz. Buna karşın adına artık iş cinayeti denilen ve bizi Avrupa’da birinci, Dünyada üçüncü sıraya koyan ve önemli bir toplumsal sorun haline dönüşen işçi sağlığı ve iş güvenliğini 16. sırada görmelerini sizce nasıl yorumlamalıyız?
***
Kanaatimce bu ülkemiz çalışanlarının özellikle de içinde bulunduğumuz dönemin yaşam koşullarının da dayatması ile geçim derdini adeta yaşamlarının bile önüne koyduklarının açık bir ifadesidir.
Diğer taraftan yine çalışma hayatımızda çok yaygın biçimde uygulandığını bildiğimiz işyerinde işveren ve/veya yöneticiden gelen, mobbing, ayrımcılık, cinsel, fiziksel taciz gibi olumsuzlukların dahi son sıralarda yer alması, çalışanların ekonomik kaygılardan daha az önemli buldukları konular arasında yer alması çalışmanın diğer dikkat çekici sonuçları olarak karşımıza çıkıyor.
Çalışmanın diğer bölümleri de başta da belirttiğim gibi ilginç konu başlıkları ve sonuçlar içeriyor. DİSK Yayınları’ndan çıkan ve ücretsiz olarak ilgili çevrelere gönderilen bu kitapçığı konulara ilgi duyanlara öneriyorum.