İşveren çıkış sebebimi SGK’ye yanlış bildirdi
Soru: İşveren tarafından işten çıkarıldım ama ihbar ve kıdem tazminatımı banka yoluyla maaş hesabıma ödediler. İşveren 10 gün geçtiğinden dolayı tazminatlarımı ödeyip ayrıcalık yaptıkları için SSK’ye sehven düzeltme vermiyor. (fazla ayrıcalık yaptıklarını düşünüyorlar herhalde) Şimdi kod 49 ile işten çıkarıldığım içinde İŞKUR’dan maaş bağlanmıyor. Benim İŞKUR’dan maaş bağlatabilmem için bu durumda ne yapmam gerekir? Sonuçta ben işverene ne saygısızlık ne de ahlaksızlık yaptım. Muhasebe müdürü ile işini bul işten çıkmak istediğin zaman tazminatların yatacak diye söyledi ama ben kendisine güvendiğimden kodlara bakmadan işten çıkışımı imzalamış oldum. Yardımcı olursanız sevinirim.
Cevap: Merhaba SGK işten çıkış bildirimi kodlarında 49 nolu kodun karşılığı İş Kanunu 25/2 yani ahlak ve iyi niyet hallerine uymayan davranışlar nedeniyle işten çıkarılmaktır. Bu nedenlerle işten çıkarılan bir çalışana herhangi bir tazminat ödenmeyeceği gibi işsizlik ödeneğinden de yararlanmak mümkün değildir. Ancak ifadelerinizden anlaşılan sizin anlaşmalı bir şekilde işten ayrılarak tazminatlarınızın da ödendiği yönündedir. Sizin işsizlik ödeneğinden yararlanabilmeniz için işverenin sizi 04 kodu ile işten çıkarttığını SGK işten çıkış bildirgesinde belirtmesi gerekirdi. İşverenin bu değişikliği(düzeltmeyi) yapmak elindedir. Yapmadığı takdirde işyerinin bağlı bulunduğu Türkiye İş Kurumu şubesine şikâyet dilekçesi verebilirsiniz. Buradan sonuç alamadığınız takdirde konuyu yargısal sürece taşımanız gerekecektir.
Çıkışımı alsam haklarımı alabilir miyim?
Soru: Yaklaşık 4,5 yıldır çalıştığım fabrikada iş kazası geçirdim belimde ve ayak topuğumda kırıklar olduğu için raporlu olarak 4 ay yattıktan sonra tekrar işime başladım. 3 aydır çalışıyorum ama ara sıra ağrılarım oluyor. Korkuyorum sağlığımdan, onun için biraz dinlenmek istiyorum. Bu şekilde çıkışımı alsam haklarımı alabilir miyim?
Cevap: İş Kanunu 24/1. madde (sağlık sebepleri) çerçevesinde işten ayrılıp kıdem tazminatı alabilmeniz mümkündür. Konuya ilişkin maddenin a bendi aynen aşağıdaki gibidir:
“İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa”
Madde metninden anlaşılması gereken yaptığınız işin sağlığınız açısından risk oluşturması ve sözünü ettiğiniz rahatsızlığınızın daha da ilerlemesine sebep olması gibi olumsuz sonuçlar yaratmasıdır. Bu konuya ilişki benzer bir kararında Yargıtay özetle şöyle demektedir:
“İşitme kaybı şeklindeki sağlık sorunları ve devamsızlığı nedeniyle iş akdini sonlandıran işçinin ilgili Kurum’a sevki sağlanarak, çalışanda oluşan işitme kaybının çalışma şartlarından kaynaklanıp kaynaklanmadığı, çalışanın çağrı merkezinde çalışmasının işitme kaybı rahatsızlığını artırıp artırmayacağı ve rahatsızlığının çağrı merkezinde çalışmasına engel olacak nitelik taşıyıp taşımadığı ve iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılmasının işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olup olmadığı hususlarının bir raporla belirlenmesi gerektiği, bu sorulara olumlu yanıt alındığı takdirde işçinin iş akdinin feshinin haklı kabul edilerek kıdem tazminatına hak kazanacağının kabul edilmesi gerektiğine karar verilmiştir.” (Y.7.H.D.K.2015/5651-E.2016/4103 T.23.02.2016)
Dolayısı ile sizin geçirmiş olduğunuz iş kazasına bağlı olarak rahatsızlığınız sürüyorsa ve yapmakta olduğunuz iş sağlığınız açısından yukarıda saydığımız riskleri oluşturuyorsa bu durumu doktor (heyet) raporu ile kanıtlamak suretiyle işinizden İş Kanunu 24/1. Madde (a) bendi kapsamında ayrılıp işverenden kıdem tazminatınızı da talep edebilmeniz mümkündür. Ancak rahatsızlığınız tamamen iyileşmiş ve sadece endişelerinize bağlı olarak ve sorunuzda da belirttiğiniz gibi “bir süre dinlenmek” amacı ile işten ayrılmak istiyorsanız bu koşulda kıdem tazminatı alabilmeniz kanımızca mümkün değildir.