Mavi tık almış olanlar “insan”

Yer gök yapay zekâ. YouTube videoları, Instagram paylaşımları, yazılar, siteler. Her yer yapay zekâ ile ilgili içeriklerle dolu. Buna yavaş yavaş yapay zekâlı “influencer”lar eklenmekte. Google’a Influencer ne demek? Diye sorduğunuzda size bu cevabı veriyor.

Influencer, kendi alanında uzman kabul edilen ve sosyal medya üzerinde istikrarlı takipçileri olan, fikrine güvenilen ve onayları alınan kişi olarak tanımlanıyor. Bu kişiler sosyal medya üzerinden takipçilerini yönlendiriyor ve onlara önerilerde bulunuyor.

Kişi, yani bir insan. Fikirlerine güvenilen, onaylayan bir insan. Toplumu yönlendiren, neyi yapması, nerede yapması, ne alması, ne almamasına yön veren bu kişilerin etik olarak tam olarak nasıl konumlanacağı netleşememişken, bunun yapay zekâlı, olmayan bir kişi olduğunu düşünsenize? Orijinali tartışılırken çakması ne fena olacak kim bilir? Orijinali niye tartışılıyor onu hatırlayalım.

***

Yazılarımı takip edenler bilir. Bu konuda çok fazla yazı yazmışlığım var. Etik ve itibara önem veren maalesef çok az “influencer” var. Daha çok kendilerini reklam panosu olarak konumlamak, ne söylemeleri istenirse onu söyleyen bir resim çizmekteler. Pek çoğu için, ücret karşılığında bir ürün ya da hizmetin çok iyi olduğunu sorgusuzca söyleyebilen, satış odaklı iş yapılan kişi diyebiliriz. Burada “sorgusuzca” kısmı çok önemli. İnsanların kazıklanması, kandırılması, dolandırılması, yalan yanlış bir ürün alması genellikle bu tarifini verdiğim ve maalesef sayıları hiç de az olmayan influencerlar için hiç önemli değil. Şimdi bunun tamamen sanallaştığı, gerçeklikten tümden kopulduğu yeni bir dönemeç dönülüyor. Ha sanal ha gerçek ikisi de sıkıntılıysa ne olacak diyebilirsiniz. Şöyle anlatayım; bu işi doğru yapan influencerlar da var. İnsanların sağlıklarını, cüzdanlarını düşünen, zarar görmelerini istemeyen, duyguları olan yön vericiler de mevcut. Üstelik yanlış işlere karışan bu yön vericiler toplum tarafından ayrıştırılıp elenebiliyor. Kötülük yapanlar güçlerini kaybederek iş yapamaz hale gelebiliyor. Yapay olarak üretilmiş influencerlar bir düğmeye basılarak çoğaltılabilir. Çöp olanlar silinir, yenisi yerine gelir. Bu yapay zekalı influencerlar tüm bunları ortadan kaldırabilir. O zaman ne mi olur? Marketing dünyasında yer çekimi ortadan kalkar. Kontrolsüz bir ortam oluşur ve satış sonrası memnuniyet yerlere düşer. Tüm zararı gerçek insanlar, insanlık görür.

***

Tam buraya geldiğimizde akıllara şu gelmeli. Bu sadece influencer örneğiydi. Hayatın her alanında yukarıdakilerin olduğunu düşünsenize!

Yapay zekalı köşe yazarları, muhabirler, TV programcıları, müzisyenler, ressamlar, diyetisyenler, doktorlar vs. Korkunç değil mi? Ne kötülük olacaksa önce en eğlenceli olan yerinden başlar. En hızlı yayılacağı, kabul göreceği, hayatın bir parçası olarak konumlanacağı yerden başlar. Sosyal medya sayesinde bu o kadar hızlı olur ki ne olduğunu anlamadan ortasında bulabiliriz kendimizi.

Bu nasıl çözülebilir? Hem yüksek teknolojiden faydalanmalı hem de onun tutsağı olmadan nasıl yaşamalıyız? Ben BirGün’de yazmaya başladığımda, yaklaşık 9 sene oldu. İlk yazım ve teknoloji platformumun mottosu “Teknolojinin tutsağı değil, efendisi olun”du. Teknolojiyi sevmeli, kullanmalı ama onu hayatımızda doğru ve sınırlı konumlandırmalıyız. Alacağımızı aldıktan sonra dur demesini bilmek zorundayız. Kendinizi düşünün. Çocuklarınızı, iş arkadaşlarınızı, gördüğünüz duyduğunuz yeni nesil gerçeklerini düşünün. Ne durumdayız sizce? İnsanlık dersleri vermek gerekebilir. Nasıl insan olunur? Evet kulağa biraz tuhaf gelebilir ama gerçekten bu böyle. Eskiden iyi insan olmak vs. gibi şeyler konuşurduk. Şimdi daha temele iniyoruz. İnsan Nasıl Olunur? Sosyal medya ve teknoloji konusunda kullanım kültürünü bir şekilde özellikle gençlere öğretmek zorundayız. Bu sadece nesiller arası fark değil artık. Pek çok şey anormalleşti.

Böyle giderse Twitter, Instagram’da görmeye alıştığımız “mavi tık” gerçek insanlara verilecek. Yapay zekalı tipler mavi tıksız olacak. Başka türlü nasıl ayırt edebileceğiz? Bir şekilde sanalla gerçeği birbirinden ayırmak zorundayız. Bu konuda pek çok yazı yazacağım gibi görünüyor. Uzmanlarla biraz daha konuyu derinleştirip yazmaya devam edeceğim. Keyifli pazarlar…