Dilek dileyebiliyorsak…
Yeni yılı umutla karşılamak değişmez bir yerküre geleneği. Sessiz ya da coşkulu, ölçülü ya da şatafatlı, yalnız ya da kalabalıklar içinde her ne şekilde kutluyor olursa olsun pek çok insan ihtiyaçları ve özlemleri dahilinde gönül panosuna bir dilek listesi tutturur.
2024’ün ilk günlerinde kitaplığıma şöyle bir göz attım ve farkındalık dolu içeriklerinin özellikle çocuklarımızın ihtiyaç ve özlemleri ile örtüştüğünü düşündüğüm kitaplardan bahsetmeye karar verdim. Listeyi mümkün olduğunca uzun tutuyorum notlar alabilirsiniz.
*Çocuklar canlıların zarar görmediği, doğal kaynaklarının tükenmediği, suya ve gıdaya adilce ulaşabildikleri bir dünyayı hak ederler.
Beş kitaplık MİNİ EKOLOJİ serisi, ülkemizdeki ve dünyamızdaki tehlike altındaki canlıları, iklim, su ve geri dönüşüm kavramlarını çocukların anlayacağı bir biçimde ve dikkatlerini kolayca toplayabilecekleri bir görsellikle ele almış. Etkileşimli sayfalar ile çocukları çözümün umutlu birer parçası olmaya davet etmiş. Kumdan Kale – Yazan: Işıl Erverdi Resimleyen: Hasret Küçük
*Çocuklar hislerinin onaylanmasını, korkutucu yönleri olsa da dünyada güven içinde yaşamayı hak ederler.
GÜVEN İÇİNDE OYNAYABİLİRİM çocuklar için kişisel güvenlik kurallarını, yetişkinlere önerilen davranış modellerini sorumluluk, sınırlar, empati ve anlayış çerçevesinde ele alıyor. Fiziksel ve ruhsal güveni tesis etmeye dair yaşamdan kısa kesitler sunan kitap, çocuğun beden ve duygu farkındalığına da katkı sunuyor.
Nobel Çocuk – Yazan: Alison Feigh Resimleyen: Laura Logan
*Çocuklar kendilerini özgün bir biçimde ifade edebildikleri çok renkli, çok dilli, çok kültürlü dünyada yaşamayı hak ederler. Farklı olanı dışlayan rol modellerine ihtiyaçları yoktur. İnsanı sayan, fikri sorgulayan, gelişim ve değişime açık, kapsayıcı bir toplumun parçası olmayı hak ederler.
KİMSENİN BİLMEDİĞİ DİL ‘yabancı’ kavramına tutulan bir masal ayna Çizerin usta dokunuşları ile topluluk reflekslerinin her zaman doğru sonuçlar vermeyeceğini gösteren, anlamayana kılavuz, anlaşılmayana yaren olan bir anlatı.
İletişim Yayınları –
Yazan: Hilal Gürsu Resimleyen: Müjde Başkale
*Çocuklar göğe baktıklarında milyarlarca parlak yıldızı görebilmeyi ve kainattaki yerlerini düşlemeyi hak ederler. Bir yıldız olmasa da pırıl pırıl parlayabileceğine inanabilmeli çocuklar.
YILDIZ TOZU her şeyin birbiri ile bağlı olduğu şu benzersiz dünyada yaşamdan beklentilerimizi, gerçekleşemeyen şeyleri, düşleri, sevgiyle kurulan bağları meraklı bir zemine oturtan bilge bir anlatı.
PUİS Yayınları – Yazan: Jeanne Willis Resimleyen: Briony May Smith
*Çocuklar sıcak bir yuvayı, tatlı rutinleri, sevdikleriyle özenli vakitler geçirmeyi hak ederler.
TAVŞANLARIN BİR GÜNÜ sessiz bir kitap fakat ilk sayfasından son sayfasına kadar huzurlu ayrıntılar, estetik çizgiler, gerçek anların gerçek üstü imajlar ile süslendiği sevimlilikler ile dolu. Çocuklarda ‘Ben de böylesi bir yaşamı hak ediyorum’ hissi uyandıracak, kendi geleceklerini dizayn etmeleri konusunda onlara ilham verecek sözcüksüz bir şirinlik abidesi. VAKIFBANK Kültür – Resimleyen: Daphne Louter
İlk öğretim çağındaki çocuklar için de birkaç örnek vermek isterim;
*Çocuklar içlerinde büyük hazineler barındıran, o hazineleri keşfetmeden önce ise dış dünyadaki hazinelerin peşine düşme cesareti gösteren varlıklar. 7/ 24 hayal kurma hakları var.
Kitapseverlerin Bir Dolap Kitap platformundan tanıyacağı Banu Aksoy BALIKÇI KORSANLAR adlı hikayesinde palamut kasabasını ve korsanlığa soyunan balıkçılarının hazine keşfini esprili bir dil ve leziz bir çorba tarifi eşliğinde anlatmış. “Hazineyi bulmak kolay, bulduğunu anlamak ise marifet” bu hikâyede. Can Çocuk – Yazan: Banu Aksoy Resimleyen: Ali Çetinkaya
Oyunlar ve düşünce egzersizleriyle çocuklara etkileşimli hikâyeler anlatan Eda Albayrak ise BEYAZ SAKAL’IN HAZİNESİ adlı kitabında emekli korsan bir dedeyle meraklı zihinlere yelken açıyor. parolalar, haritalar, Beyaz Sakal’ın sorduğu sorular okuru ‘Gerçek hazine nedir?’ sorusunun cevabına ulaştırıyor. Redhouse Kidz – Yazan: Eda Albayrak Resimleyen: Müjde Başkale
*Çocuklar Mars’tan gelmeyen Marslılar ile tanışabilecekleri, absürt ele avuca sığmaz, sıradışı, eğlenceli anları ve anıları hak eder. Onlara bu hakkı en kolay kitaplar tanır.
GÖKLER ÜSTÜNDE YİRMİ BİN FERSAH 2011 İtalyan Andersen Ödüllü yazarın 14 galaktik hikâye ve tekerlemeden oluşan kitabı. “Toplu İğne Gezegeni’ne topuklu ayakkabı ile gitmek, Büyük Şemsiye Gezegeni’nde kahvaltı etmek”, Dünyaya bir orbit’ten bakmak, Ay’daki son insanla tanışmak isteyenler için…
Kelime Yayınları – Yazan ve Resimleyen: Andrea Valente Çeviren: Âlâ Sivas Gülçur
*Çocukların sancıları, acıları, korkuları büyüklerce fark edilmeyebilir. Onlar umulmadık anlarda kendi başa çıkma yöntemlerini geliştirebilirler. Çocuklar yüksek dikkatimizi hak ederler. Ayrıca akranlarıyla kuracakları yakınlık en az aileleriyle kurdukları yakınlık kadar değerlidir. Sancıları hafifletir, yaralaru iyileştirir. Tehlike temkine dönüşür.
Kitapları yirmi dört farklı dile çevrilmiş olan ödüllü yazar Woltz’un KÖPEKBALIĞI DİŞLERİ kitabında Ijssel Gölü’nün çevresini bisikletiyle 24 saatte kat etmeyi göze alan on bir yaşındaki bir kız çocuğu ile tanışıyoruz. Çocuğun yolu yanına cebindeki köpekbalığı dişleri dışında hiçbir şey almadan evden kaçmış olan bir başka bisikletli çocuk ile kesişiyor. Hikâyenin bölümleri kat edilecek parkurun km. noktaları olunca hem gerçek zamanı hem de hikâye zamanı duyumsayarak maceralarına ortak oluyoruz. Çocukları yola düşüren nedenler apayrı ve etkileyici. Yol boyunca kurdukları iletişim başlarından geçen olayların sonuçlarını dönüştürecek etkide. Hayat, ardımızda bıraktığımız kilometreleri okuyabildiğimiz ölçüde anlamlı. Öyle görünüyor ki bazı sancılar bitiş zannedilen başlangıç noktaları.
Can Çocuk – Yazan: Anna Woltz Resimleyen: Martijn van der Linden Çeviren: Lale Şimşek Çalışkan
Dilek dileyebiliyorsak umudumuz var, umut ediyorsak farkındayız, farkındaysak yaşıyoruz. Bu da az şey değil!
Güzel bir yıl olsun!