Hak arayışında yeni adımlar

Geçen günlerde müzik sektöründe önemli günler yaşandı. Eser Sahipleri Federasyonu (MSF) ve Bağlantılı Haklar Federasyonu'nun (MÜZFED) birinci olağan genel kurulları gerçekleşti. Yapılan seçimler sonucu MSF başkanlığına  aynı zamanda Mesam başkanı da olan Recep Ergül, yardımcılığına MSG başkanı Ferhat Göçer seçilirken, MÜZFED başkanlığına BirGün ailesinin yakından tanıdığı Müyap Genel koordinatörü Bülent Forta, başkan yardımcılığına da aynı zamanda MÜYORBİR başkanı olan bendeniz seçildi. Uzun zamandır konuşulan bir yapılanmaydı federasyon. Kültür Bakanlığı ile ortak gerçekleştirdiğimiz konaklama tesislerinin lisanslanması için daha doğrusu lisanslamayı kolaylaştırmak için böyle bir adım atıldı. Bu ayın sonuna kadar müzik lisansı almak zorunda olan yaklaşık yirmi bin otel ve konaklama tesisi var.

Buradan elde edilecek gelir eser sahipleri, yorumcular ve yapımcıların bir nebze de olsa rahat nefes almasını sağlayacak.

İlk aşamada sadece konaklama tesisleri için ortak hareket edecek federasyonlar, verimli ve uyumlu bir birliktelik gösterdikleri takdirde bu işbirliğini daha da büyütecekler.

Şimdi bilmeyenler için bir kez daha hatırlatalım. Müzik meslek birlikleri ve onların yöneticilerinin oluşturduğu federasyonlara niçin ihtiyaç var?

Bir ürünün ya da eserin ticarete konu olması durumunda o ürün ya da eserin mutlaka korunması gerekiyor. Koruma demek hak sahiplerinin haklarının izinsiz kullanılmasını

engellemek demek. İşte Toplu Hak Örgütlerinin önemi de burada ortaya çıkıyor. Her hak sahibini bilmek, bulmak ve izin almak neredeyse imkânsızdır. Bunun yanı sıra her hak sahibinin de kullanıcıları bulup haklarını takip etmeleri mümkün değildir.

Bunun için yani lisanlama yapabilmek için bu örgütler var. Peki lisanlama nedir biraz da ondan söz edelim. Lisanslama kısaca “kullanım izni” demektir. Peki nereleri müzik kullanırken bu izni almak zorunda?

*Kafe, bar, restoranlar, alışveriş merkezleri, spor salonları, zincir mağazalar, AVM'ler, oteller, tatil köyleri vb umuma açık mahaller,

*Radyo-televizyon yayınları, kablolu iletim, uydu yoluyla yeniden iletim vb araçlarla

müzik yayını yapan yerler,

*İnternet, dijital platformlar, web üzerinden müzik yayını yapanlar,

Bu alanlar müziğin bir şekilde kullanıcının ticaretine yarar sağladığı katkı sunduğu yerlerdir.

Lisanslama ücretleri ise, her sene eylül ayının son haftasında müzik meslek birlikleri tarafından açıklanan tarifeler ile olur.

Tarife hazırlanırken de umumi mahaller için müziği kullanan yerin metrekaresi, müziği kullanım biçimi, hangi bölgemizde yer aldığı vb kıstaslar yer alır.

Radyo, televizyonlar ve yayın kuruluşları için ise müziğin ulaştığı kitlenin büyüklüğü, kullanım oranı, yerel ya da ulusalda yayın yapıp yapmadığı gibi ölçütler tarifelerin hazırlanmasında bizlere yol gösterir.

Peki lisanlama yaptık, tarifeleri açıkladık ve de kullanıcılardan tahsilat yaptık. Bu elde edilen gelir üyeler arasında nasıl dağıtılıyor?

Bu tamamen müzik meslek birliklerinin genel kurullarında oylanan 'dağıtım yönergesi' ile oluyor. Yani bu gelirin nasıl dağıtılacağına üyeler karar veriyor. Ama şunu da unutmamak lazım meslek birlikleri birer hakediş örgütleri. Bu yüzden hangi şarkının ne kadar çok çaldığını tespit etmek ve bu paylaşımı ona göre yapmak gerekir. Liste alabildiğimiz radyo, televizyonlar ve dijital platformlarda bunu sağlayabiliyoruz ama ne yazık ki özellikle umuma açık mahallerde bu listeleri alabilmek neredeyse imkânsız.

Şimdi bunun için de lisanlama yaptığımız kafe, bar,restoranlarda hangi şarkının kullanıldığını belirlemeye dair bir sistem üzerinde çalışıyoruz. Umarım yakın bir zamanda bu sorunu da çözeriz. Kalın sağlıcakla…