Yasa birleştirmez, parçalar

Yasayı birleştirici bir unsur, ayrı düşmüş parçaları bir araya getirip bütünleştiren ve parçalardan bir dünya inşa eden bir kuvvet olarak düşünme eğilimindeyiz. Yasa sizin iyiliğiniz için mevcut, halihazırda keşfedilmeyi bekliyor. Tıpkı doğanın yasaları gibi, toplumun yasalarını da keşfetmeniz gerekir, yasalar sizi evrensel logosa götürecek. Ortak bir iyinin etrafında örgütlenmek ve toplum olmak, ancak parçaları birleştiren yasalarla mümkün olabilir. Peki evrensel bir logos artık yoksa ve yasalar evrensel bir akla, bir bütüne işaret etmek yerine sizin daha fazla parçalanmanıza neden oluyorlarsa, hâlâ yasalara olan bu bağlılığınız neden? Yasalara boyun eğmediğiniz takdirde toplumsala dahil olamayacağınız, çözülüp dağılacağınız, hiçliğin çölünde kaybolacağınız öğretildi size. Yasa parçaları yönetir, uyumlu kılar, yakınlaştırır, bitiştirir ve ortak iyiyi inşa eder. İnandınız. Çok iyi niyetlisiniz. Yeryüzünü iyi niyet taşlarıyla döşedikçe cehenneme çevirdiniz. Oysa bırakın birleştirmeyi, yasalar parçaları daha da küçük parçalara ayırmaya yarıyor, farkında değil misiniz? Yasa artık etleri damgalayarak, bedenlere işkence ederek iş görüyor. Cezalandırılmadan önce yasanın ne istediğini bilemezsiniz, yasayla ancak suçlu olarak karşılaşabilir, yasaya suçlu olarak boyun eğebilir ve suçluluğunuzla yanıt verebilirsiniz.

∗∗∗

GBT uygulamasına her denk geldiğinizde nedense “Ben masumum memur bey” diyesiniz gelir. Kuşku kaplamıştır içinizi, ya suçluysanız? Sosyal medyada bıraktığınız izler, paylaşımlarınız var, pekâlâ bir suça bulaşmış olabilirsiniz. Suçlu hissetmenizi sağlayan, eylemlerinizi durmadan kaydeden makinedir. Makine, Kafka’nın Ceza Sömürgesi’ndeki, yasaları ihlal edenlerin suçlarını etlerine nakış işler gibi işleyen makinedir. Makine, gerçekleştirdiğiniz her eylemi bedeninize işlemektedir ve her eylemle birlikte, yasaların karşısında kendinizi giderek daha fazla suçlu hissedersiniz, sonunda eyleme geçmekten çekinir ve suçsuzluğunuzu ancak eylemsizliğinizle ispatlayabilirsiniz. Hukukta eylem suç, eylemci ise suçlu anlamlarına gelmektedir. Joseph K. gibi, “Benim bu yasadan haberim yok” demek de kurtaramaz sizi (Kafka, Dava). Alacağınız yanıt, “Çok yazık doğrusu” olacaktır. Ve Joseph K. gibi, “Herhalde bu yasa yalnızca sizin kafanızda var” da diyemezsiniz, despota hakaret suçundan size yeni bir dava açılabilir. Tek bir kafa tarafından yönetildiğinizde yasa artık evrensel bir akla işaret etmez, her şey o tek kafanın içinde olup bitmektedir. Kafanın içinde olup bitenlerden habersizseniz, yasanın ne istediğini asla bilemezsiniz. Ve suç işlediğinizi, yalnızca yasayla karşılaştığınızda öğrenebilirsiniz. 

∗∗∗

Masumiyet ancak eylemsizlik halinde mümkün olabilir. Eylemsiz bir yaşam mümkün olamayacağına göre yasanın karşısında kendinizi hep suçlu hissedeceksiniz. Yasa birleştirmek için değil, parçalamak içindir. Her bir araya geliş, birleşme girişimi, yasa dışı olarak tanımlanır. Çünkü toplumsal parçalar arasında kurulabilecek her bağlantı, parçaların kendi aralarında inşa edebilecekleri ortak iyi, o tek kafanın mevcudiyetini tehlikeye sokar. Despot hâlâ yasa ve logos bağlantısından yararlanmaktadır, fakat evrensel logosun yerine kendisini geçirmiştir, kozmosun yeryüzündeki temsilcisidir. Var olmadığı takdirde tebaası kaosa sürüklenecek. Kim ister ki kaosa sürüklenmek? Haliyle masumiyetini ve mevcudiyetini korumak isteyenler giderek birbirlerinden uzaklaşır, birbirinden kopuk parçalara toplum denilebilir mi? Çürümeyi kurumlarda değil, kurumları oluşturan tek tek bedenlerde aramak gerekir. Tekil bedenlerin parçaları arasına bile yasa girmiş, zihin ile duygu, ruh ile beden birbirinden ayrılmıştır. Çözülüp dağılan bedenler, çürümenin göstergesidir. Çürüyen cisimlere beden denilebilir mi?

Yasalar karşısında bir hiçsiniz ve despot, siz hiç olduğunuz sürece varlığını sürdürebilir. Pekâlâ var olabilirsiniz, parçalarınızı tek tek birbirine bağlayıp yeniden bedenleşebilirsiniz, işte o zaman hiçbir şey eskisi gibi olmaz, her şey değişecek. Bağlantıları boş yere yasalarda aramayın, yasalar sizin kudretlenmeniz için değil, aksine daha küçük parçalara ayrılmanız, hiçleşmeniz içindir. Gelgelelim bağlantılar henüz mevcut değil, sizin icat etmeniz gerekecek.